بعد از گذشت نزدیک به سه دهه از فعالیت مناطق آزاد در اقتصاد کشورمان، باید ایستاد و نگریست و عملکرد آنها را پایش کرد؛ مناطقی که در اوایل دهه هفتاد و چند سال بعد از جنگ تحمیلی به منظور عمران، آبادانی و توسعه مناطق مرزی جنوب کشور که در شاخصهای متعدد توسعه انسانی از نقاط غربی و شمال غربی کشور بسیار عقب افتادهتر بودند، ایجاد شدند. این مناطق طی حدود سه دهه گذشته، از مناطق همجوار خود پیش افتادند و در ایجاد زیرساختهای مختلف و بالا بردن فضای کسب و کار عمومی و اشتغال برای نسل جوان نقشی موثر ایفا کردهاند.
صرفنظر از رکود و بحران اقتصادی موجود در سرزمین اصلی که بر اثر اعمال تحریمهای ظالمانه و سوءمدیریت ارکان قوای سهگانه به ویژه بخشهای تقنینی و اجرایی حادث گردیده، قاعدتا مناطق آزاد و ویژه اقتصادی میبایستی با عنایت به قوانین و مقررات خاص و متمایز از سرزمین اصلی، شرایطی متفاوت با سایر نقاط کشور میداشتند.