جهانگردی، پدیده‌ای است که از قدیم‌الایام در جوامع مختلف انسانی وجود داشته است، اما با ورود به عصر مدرن به صورت یک صنعت سودده در حوزه‌های مختلف بالاخص اقتصادی درآمده و از این حیث مورد توجه بسیاری از کشورهای دنیا قرار گرفته است.

این یک واقعیت جهانی است که توسعه اقتصادی به یکی از مولفه‌‌های اساسی در تعیین قدرتمندی کشورها تبدیل شده است. لذا اهمیت کسب قدرت اقتصادی از طریق فتح بازارهای جهانی به یکی از اهداف اصلی دولت‌ها بدل گردیده است. واضح است که دستیابی به توانمندی اقتصادی و به تبع آن تحقق توسعه اقتصادی با حفظ استقلال کشور، جز در سایه تعامل موثر و سازنده با اقتصاد جهانی به دست نخواهد آمد.

دیپلماسی اقتصادی از ابزارهای مهم دولت‌ها برای فعاليت در فضای بین‌المللی و دستیابی به موقعیت بهتر در اقتصاد جهانی است. این نوع دیپلماسی شامل اقدام‌هاي رسمی سياسي براي دسترسی به بازارهای خارجی در جهت تسهيل کسب ‌و کارهای ملی، تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و اثرگذاری بر روابط بین‌المللی براي پیشبرد منافع ملی كشورها به شمار مي‌رود.

مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: پروژه‌های مناطق آزاد باید پیوست فرهنگی متناسب با فضای اجتماعی و فرهنگی همان منطقه را داشته باشند.

کارکرد مناطق آزاد در جهان غالبا در جهت تسهیل ارتباطات تجاری با کشورهای دیگر به ویژه کشورهای پیرامون شکل گرفته است تا در یک منطقه محصور شده به لحاظ برخورداری از تسهیلات مربوط با عدم وجود برخی قوانین گمرکی و به دور از تشریفات اداری معمول در داخل کشورها بتوانند در مسیر توسعه اقتصادی و تجاری گام بردارند.