گفت‌و‌گو با عدنان حسینی مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار:

گردشگری محور وحدت، ثبات و صلح پایدار در منطقه و کشورهای حوزه اقیانوس هند

چابهار تنها بندر اقیانوسی کشور محسوب می‌شود که به ‌دلیل مجاورت با دریای عمان و در دسترس بودن آن از طریق اقیانوس هند، می‌تواند بستر بسیار مهمی در کشور در مسیر توسعه گردشگری با محوریت گردشگران داخلی و خارجی در جنوب شرقی‌ترین نقطه ایران باشد.

به گزارش اخبار آزاد مناطق، سواحل دیدنی چابهار در کنار جاذبه‌های گردشگری دیگر آن، همچون کوه‌های مریخی، موقعیتی را فراهم کرده است که گردشگری این منطقه در مسیر توسعه قرار بگیرد؛ بی‌تردید نقش منطقه آزاد چابهار در مسیر توسعه منطقه‌ای در چابهار بر هیچ کسی پوشیده نیست؛ منطقه‌ای محروم در کشور که با وجود ظرفیت‌های بسیار بکر و بی‌بدلیل، سالیان سال بدون توجه رها شده است‌. سواحل شنی مکران که در فواصلی طولانی یکدست و بکر ماندهف یکی از مهترین ظرفیت‌های توسعه گردشگری در چابهار می‌باشد، شاید توجه بیشتر به اهداف توسعه‌گرای گردشگری در مسیر پیشرفت کلان اقتصادی چابهار می‌تواند کلید پیشرفت این منطقه محروم به حساب بیاید.

یکی از مهم‌ترین مولفه‌های توسعه اقتصادی و حضور و فعالیت سرمایه‌گذاران در هر منطقه‌ای، بحث امنیت است؛ از منظر کارشناسان، حوزه گردشگری تنها عامل ایجاد امنیت در هر منطقه از دنیا و حضور گردشگران در آن نقطه می‌باشد که به تبع حضور این قشر می‌توان توسعه منطقه‌ای و فرا‌منطقه‌ای را برای یک منطقه متصور شد.

چابهار با وجود همه پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های ذاتی و طبیعی منحصربه‌فردی که در دل خود دارد، به دلیل عدم توسعه یافتگی، نتوانسته بهره لازم را از این همه نعمت خدادای ببرد. منطقه آزاد چابهار در طول چند سال گذشته تلاش بسیار زیادی در مسیر گسترش و تکمیل زیرساخت‌های گردشگری چابهار انجام داده است؛ منطقه‌ای که در کنار تمدن کهن و فرهنگ غنی مردمان محلی و بومی خود و تنوع زیستی بالایی که در خود جای داده، می‌تواند به عنوان یک قطب بزرگ گردشگری در کشور تلقی شود. شاید وسعت و پراکندگی جاذبه‌های گردشگری چابهار و عدم چسبندگی این ظرفیت‌ها به منطقه آزاد چابهار، یکی از دلایل عدم توسعه و رونق گردشگری این منطقه محسوب می‌شود که با توجه به پیگیری‌های سازمان منطقه آزاد چابهار در واگذاری جاذبه‌های گردشگری چابهار به منطقه در مسیر توسعه و جذب سرمایه‌گذاران برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری، در آینده شاهد شکوفایی گردشگری چابهار باشیم.

چابهار سرزمینی است که از نامش هم می‌توان به وجود چهار فصل بهار در آن پی برد؛ منطقه‌ای که با تکیه بر این ظرفیت‌های مثال‌زدنی خود و با استفاده از پتانسیل جوامع محلی، می‌تواند پرشی بلند در مسیسر توسعه گردشگری خود را شاهد باشد. فصل مونسون و موج‌های خروشان دریا در این فصل، بهترین بستر در کشور در مسیر رونق گردشگری دریایی و برگزاری مسابقات موج‌سواری در سطح ملی و بین‌المللی با محوریت چابهار در جهت معرفی جاذبه‌های این منطقه به گردشگران دنیا است. تنوع صنایع دستی و پوشش بسیار زیبای زنان و هنر سوزن‌دوزی این منطقه که ریشه در فرهنگ و سنت‌های باستانی آن دارد نیز خود سرمایه‌ای است که در این چند ساله با توجه به برنامه‌ها و اهداف توسعه‌گرای سازمان منطقه آزاد چابهار در ایران و جهان دیده شده است. برگزاری آیین‌ها و برنامه‌های بومی در چابهار، توسعه اماکن بوم‌گردی و تکمیل و ایجاد زیرساخت‌های گردشگری از دیگر دستاوردهای سازمان منطقه آزاد چابهار در مسیر معرفی و توسعه گردشگری این منطقه در کشور بوده است.

بی‌شک با توجه به شرایط کنونی اقتصادی کشور و هزینه پایین سفر به ایران برای گردشگران خارجی، این فرصت طلایی برای چابهار می‌تواند نویدبخش توسعه گردشگری بر پایه یک برنامه‌ریزی قوی و بلندمدت در مسیر معرفی جاذبه‌های گردشگری این منطقه به کشورهای هدف باشد. در جهت آشنا شدن بیشتر با دستاوردهای سازمان منطقه آزاد چابهار در مسیر گسترش و رونق گردشگری منطقه، گفت‌و‌گویی با آقای عدنان حسینی مدیر گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار انجام داده‌ایم که در ذیل می‌خوانید.

 

?در ابتدا لطفا بفرمایید برنامه‌های سازمان منطقه آزاد چابهار درخصوص کاهش هزینه سفر به این منطقه چیست؟

۱- حمایت و تشویق دفاتر و آژانس‌های خدمات مسافرتی جهت امکان برقراری پروازهای چارتری برای مسافرین عزیز با هدف ایجاد یک بازار رقابتی بین شرکت‌های ارائه دهنده خدمات وکاهش چشمگیر هزینه‌های تمام‌شده سفر به مقصد شهرزیبا و ساحلی چابهار

۲- تهیه تقویم محتوایی رویدادهای خاص گردشگری در چابهار (به واسطه موقعیت ممتاز در سطح منطقه و نقطه اتصال جهانی و کانون توجهات کشورهای حوزه اقیانوس هند‌) در سطوح محلی، منطقه‌ای‌، ملی و بین‌المللی متناسب با فرهنگ‌، آداب و رسوم حاکم در منطقه و برنامه‌ریزی و اتخاذ تدابیر لازم جهت برگزاری رویدادهای مهم گردشگری مطابق با تقویم  از قبیل جشنواره مونسون در تیرماه با هوای مطبوع و زمینه‌ساز حضور گردشگران با هدف توزیع متناسب  سفر در فصول مختلف و غیرپیک سال در راستای ارزان‌سازی سفر

۳- ایجاد زیرساخت‌های لازم برای گردشگری از قبیل ایجاد کمپینگ (اقامتگاه موقت) ارزان‌، پارک مسافر و فراهم نمودن مکانی امن برای گردشگران‌

 

?اهداف و برنامه‌های ایجاد و تکمیل زیرساخت‌های گردشگری در منطقه آزاد چابهار را بفرمایید؟

۱- رسیدن به وحدت، ثبات و صلح پایدار در منطقه و کشورهای حوزه اقیانوس هند از طریق رونق توریسم

۲- اشتغال و توسعه جوامع محلی از طریق توسعه گردشگری با حفظ ارزش‌های فرهنگی‌، تاریخی وطبیعی

۳- ارتقای دانش فرهنگی و تاریخی مردم محلی و ارتقای شاخص‌های دیگر توسعه از قبیل بهداشتی‌، آموزشی و اقتصادی از طریق رونق گردشگری میراث

۴- تهیه و تنظیم سند جامع اقدام مشترک کشورهای عضو اتحادیه همکارهای منطقه‌ای کشورهای حاشیه اقیانوس هند بر مبنای سرمایه‌گذاری و توسعه گردشگری در همه ابعاد در چابهار به عنوان موقعیت ممتاز ژئوپلیتیکی تجارت وترانزیت

در اینجا لازم به تاکید می‌دانم که به علت موقعیت جغرافیایی فیزیکی خاص در حوزه اقیانوس هند و همچنین وجود تشابهات در زمینه‌های مختلف، می‌توان از طریق برنامه‌ها و ایده‌های ابتکاری توسعه گردشگری‌، سیاست‌های بین‌المللی و همکاری‌ها را با این فرصت به همدیگر پیوند داد. در حالت کلی چابهار می‌تواند شریان اقتصادی کشورهای منطقه باشد‌. بنابراین ایجاد زیرساخت‌های ضروری و مورد نیاز گردشگری در اولویت کاری مسئولین سازمان قرار دارد‌.

 

?برنامه‌های معرفی جاذبه‌های گردشگری چابهار در مسیر بازاریابی در مناطق و شهرهای هدف جذب گردشگر را توضیح دهید؟

۱- شرکت در رویداد های ملی و بین المللی و نمایشگاه‌های گردشگری و صنایع دستی و حضور صنعتگران و فعالان گردشگری و آژانس‌ها و دفاتر ضمن معرفی جاذبه‌های گردشگری و فراهم نمودن زمینه بازاریابی و تبلیغات از این طریق

۲- برگزاری هفته‌های فرهنگی با شهرهای گردشگرپذیر داخلی و خارجی و آغاز فصل جدید از بازاریابی، تعامل، رشد و توسعه صنعت گردشگری

۳- برگزاری فم‌تورهای تخصصی و دعوت از نویسنده‌های بین‌المللی سفر با هدف بیان و نمایش ظرفیت‌ها و قابلیت‌های چابهار با زبان مادری و انعکاس آن در سطح ملی و بین‌المللی

۴- برگزاری جشنواره و رویداد بین‌المللی مد و لباس با گستره جهانی با هدف به پویایی و طراحی متناسب بر روی پوشاک زنان، براساس الگوها و نقش و نگاره‌های سوزن‌دوزی بلوچ با هدف ارائه در بازارهای جهانی

۵- راه‌اندازی مدرسه عالی هنر و صنایع خلاق مکران با هدف آموزش و طراحی محصول استاندارد و تجاری‌سازی در زمینه مد و لباس و اخذ مجوز قانونی با پیگیری‌های مدیرعامل سازمان

۶- بهره‌گیری از گردشگری الکترونیک و ارائه سرویس‌های مورد نیاز سفر گردشگران و بازاریابی و رونق تجارت الکترونیک و ارائه خدمات مناسب جهت جذب گردشگران (طراحی سامانه خدمات هوشمند مسافریار نیز به همین منظور برای نیمه دوم سال جاری راه‌اندازی خواهد شد)‌

 

?رویکردهای تشویقی مدیریت گردشگری در جذب سرمایه‌گذاران این حوزه در منطقه آزاد چابهار چیست؟

۱- تامین اعتبار لازم جهت ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز سرمایه‌گذاران برابر طرح مصوب در پیکره ششم گردشگری سازمان با کاربری گردشگری و اعمال سیاست‌های تشویقی برای سرمایه‌گذاران

۲- ایجاد فرودگاه بین‌المللی جدید توسط سازمان و بهسازی سالن و تجهیز فرودگاه فعلی، اقدام مهم برای فراهم نمودن امنیت و آرامش‌خاطر گردشگران و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی

۳- بسترسازی لازم جهت بازاریابی و تبلیغات شرکت‌های خصوصی با هدف جذب حداکثری گردشگری

نکته مهم این است که میزان سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایجاد تاسیسات گردشگری در حال حاضر در منطقه آزاد چابهار ۸۰۰۰میلیون ریال می‌باشد. با بهره‌برداری از این ظرفیت‌های اقامتی، پذیرایی و مجتمع‌های تفریحی، گام‌های مهمی در توسعه صنعت توریسم در منطقه برداشته خواهد شد.

 

?درخصوص تعیین تکلیف مناطق گردشگری چابهار در جهت پیوستن به منطقه آزاد چابهار براساس مدیریت واحد گردشگری توضیح دهید؟

پیگیری‌های جدی از طرف مدیرعامل محترم سازمان و خواست عمومی در راستای مدیریت واحد و متمرکز بر مکان‌های گردشگری شهرستان‌های ساحلی چابهار و کنارک، در سطوح منطقه‌ای و ملی آغاز شده است. با تحقق این امر شاهد تحولات چشمگیر در راستای رشد و توسعه متوازن و پایدار در منطقه خواهیم بود.

 

?با توجه به نزدیک شدن به فصل مونسون و شروع فصل گردشگری چابهار، چه پیش‌بینی‌هایی در این خصوص صورت گرفته است؟

بادهای اقیانوسی و استوایی معروف به «مونسون»، با آب و هوا خنک و مطبوع با برگزاری جشنواره مونسون زمینه‌ساز حضور بسیاری از گردشگران در تیرماه و فصل تابستان است‌. این رویداد با رویکردی  ویژه در بخش‌های مختلف با هدف معرفی آداب و رسوم منطقه در غالب برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی غذا و صنایع دستی‌، فرهنگی و هنری و همچنین مسابقات بین‌المللی موج‌سواری برای اولین بار در چابهار به دلیل موقعیت خاص آن برای انجام ورزش‌های آبی و ساحلی  برگزار می‌گردد‌. در این فصل گردشگران ضمن بازدید از جشنواره‌های متنوع، از جاذبه‌های دیدنی و گردشگری چابهار از قبیل آبفشان‌ها دریای بزرگ‌، سواحل زیبای، جنگل‌های حرا و کوه‌های مریخی و… نیز بازدید می‌نمایند.

 

?در حوزه گردشگری دریایی منطقه آزاد چابهار چه برنامه‌هایی در دستورکار قرار دارد؟

۱- بهبود زیرساخت‌های گردشگری بالاخص خدمات عمومی مناسب، آب، برق و فاضلاب ارائه مشوق‌هایی برای به حرکت درآوردن بخش خصوص جهت سرمایه‌گذاری با اولویت اجرای طرح‌هایی با بهبود کیفیت زیست محیطی

۲- ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز و ضروری در پلاژ ساحلی در پیکره ۶توسعه گردشگری در افق چشم‌انداز برنامه‌های ایجاد مجموعه‌های اقامتی‌، پذیرایی‌، تفریحی‌، ورزشی و تجاری از قبیل ایجاد دهکده‌های توریستی‌، اقامتی و ورزشی‌، هتل‌، نمایشگاه اقوام‌، بازارهای سنتی‌، رستوران دریایی و آکواریم‌، جاده سلامت‌، کمپینگ‌، پارک ساحلی بانوان و مراکز خدماتی‌، فرهنگی و هنری و… برابر طرح مصوب

۳- راه‌اندازی ورزش مهیج  آبی فلای بورد در پلاژ ساحلی در منطقه آزاد چابهار

۴- احداث سایت موج‌سواری

 

اهم برنامه‌های آتی حوزه مدیریت گردشگری سازمان منطقه آزاد چابهار

در برنامه‌های سال جاری مصمم هستیم تا کیفیت خدماتی که به گردشگران ارائه خواهد شد، به نحو مطلوب و قابل توجهی ارتقا یابد‌. بر همین اساس در بخش‌های مختلف میراث فرهنگی‌، صنایع دستی و گردشگری برنامه‌های ویژه‌ای تدارک دیده شده است‌. درخصوص اهم برنامه‌های سال جاری می‌توان به فعالیت دائمی ستاد خدمات اجرایی سفر در طول سال و برگزاری جلسات ماهیانه با حضور روسای کمیته‌ها، برگزاری جشنواره مونسون با رویکرد متفاوت معرفی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های فرهنگی و هنری چابهار در سطح ملی و بین‌المللی، برگزاری نهمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس‌، برگزاری ورک شاپ‌های آموزشی ارتقای کمی وکیفی محصولات صنایع دستی‌، برگزاری دوره‌های آموزشی مهارت‌های ارتباطی و آداب تشریفات برای ارائه‌دهندگان مستقیم خدمات در تاسیسات گردشگری سازمان‌، استانداردسازی واستقرار نظام رتبه‌بندی جهت مراکز ارائه خدمات گردشگری به مسافرین‌، حضور در نمایشگاه‌های معتبر داخلی و خارجی، برگزاری دوره‌های آموزشی مبانی بازاریابی و برندسازی در صنایع دستی و اهمیت برندسازی در برنامه‌ریزی گردشگری‌، توسعه انواع بیمه‌نامه صنعتگران صنایع دستی‌، حمایت از احیای رشته‌های قدیمی صنایع دستی روبه زوال‌، برنامه جهت برگزاری رویدادهای مهم بین‌المللی با هدف توسعه گردشگری با همکاری سازمان جهانی جهانگردی‌، برنامه‌ریزی به منظور برگزاری نشست تخصصی و حرفه‌ای، ویژه راه‌اندازی خط دریایی چابهار به عمان با حضور ذی نفعان  دو کشور، برگزاری کارگاه تخصصی با موضوع تحول دیجیتال در گردشگری، برگزاری تور آشناسازی ویژه نویسنده‌های سفر و انجام بررسی‌های باستان شناسی در سایت‌های تاریخی با همکاری پژوهشکده باستان شناسی اشاره نمود‌.

همه اهداف این مدیریت، برنامه‌ریزی و هماهنگی برای جذب گردشگر و اعمال کنترل و نظارت بر احداث‌، ایجاد، اداره مراکز مرتبط با فعالیت‌های گردشگری در سطح منطقه و مهم‌تر از همه، فراهم نمودن زمینه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و افزایش سهم آن در امور مربوط به گردشگری می‌باشد.

 

اهم پروژه‌های عمرانی حوزه گردشگری در سال۹۸

۱- احداث و تکمیل کمپ سایت‌های روستاهای هدف گردشگری (بریس، پسابندر، درک، گواتر، رمین، تنگ، پزم و جد)

۲- زیباسازی و ساماندهی اسکله تیس

۳- بهسازی و مرمت آثار تاریخی

۴- طراحی و اجرای عملیات آماده‌سازی پیکره گردشگری

۵- انجام مطالعه ژئوپارک

۶- انجام مطالعه باستان شناسی سایت تاریخی سواحل مکران

۷- ایجاد موزه مردم شناسی باغ تیس

۸- بازسازی و تجهیز کمپ کوه‌های مریخی

۹- مرمت و ساماندهی محوطه اطراف غارهای سه‌گانه

۱۰- ایجاد زیرساخت تاسیسات گردشگری درسطح منطقه و ساخت سرویس‌های بهداشتی فاز۲ عمومی

 

و سخن آخر…

با وجود ظرفیت عظیم تاریخی و تمدنی روستای تاریخی تیس با ۱۵اثر تاریخی شناسایی و ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران از قبیل وجود محوطه‌های تاریخی قبل از اسلام در بافت روستا و کشف ابزار سنگی از محوطه‌های اطراف آن مربوط به دوران پارینه سنگی به گواه محققان تاریخی و اسناد قدیمی‌‌، غارهای بان مسینی و قلعه پرتغالی‌ها و قدیمی‌ترین بندرگاه تاریخی، نکته مهم در برنامه مدیریت گردشگری چابهار، توجه به گردشگری میراث است که پیشنهاد بررسی باستان شناسی حاشیه بندرگاه تیس، مرمت بناهای تاریخی، ایجاد موزه قدیمی در باغ تیس و ساماندهی اسکله قدیمی و مطالعه محور تاریخی و گردشگری در فاز نخست برنامه‌های حوزه عمرانی این مدیریت موید این مطلب است.

با این ظرفیت عظیم تاریخی در کنار دیگر جادبه‌های فرهنگی و طبیعی، با برنامه‌ریزی و مدیریت درست و رعایت اصولی ضوابط حریم و منظر، در آینده می‌توان این منطقه را به عنوان منظر فرهنگی‌، تاریخی و طبیعی در فهرست آثار جهانی  یونسکو به ثبت رساند که از طریق چابهار به کانون توجهات بین‌المللی در زمینه گردشگری قرار گیرد.