پل خلیج‌فارس قشم، طلیعه درخشش مناطق آزاد در جهانی‌سازی اقتصاد ایران
به گزارش اخبار مناطق آزاد، قشم، دلفین جزایر خلیج‌فارس با ۱۵۰۰کیلومترمربع وسعت، دارای موقعیت ژئواستراتژیک و ظرفیت‌های ژئواکونومیک غیرقابل انکاری است. از لحاظ نظامی نیز، جزیره قشم بزرگترین پشتیبان حفظ تمامیت سرزمینی و اهتزاز پرچم ایران در جزیره‌های تماما ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک، لارک و جزیره هرمز می‌باشد. ایجاد و تثبیت امنیت در خلیج‌فارس از سوی ایران با بهره‌گیری از موقعیت ژئواستراتژیک، وابسته به جزیره قشم است و این جزیره، بازوی بزرگ ایران اسلامی در پهنه آب‌های نیلگون خلیج‌فارس و تنگه هرمز است.
جزیره قشم همچنین در مقایسه با بنادر کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس، حدود ۳۰۰کیلومتر به آب‌های آزاد نزدیک‌تر است. این مزیت بالقوه جغرافیایی باعث می‌شود جزیره قشم در صورت تجهیز و مدرن‌سازی زیرساخت‌های بندری و ارتباطی با سرزمین اصلی بتواند به هاب بزرگ منطقه‌ای در حوزه بانکرینگ، ترانزیت و توزیع کالا در جنوب ایران تبدیل گردد و کشورهای واقع در آسیای مرکزی و شمال اروپا می‌توانند برای تسهیل و تسریع تعاملات تجاری خود با جنوب شرق آسیا و کشورهای حوزه خلیج‌فارس، از امکانات لجستیک جزیره قشم بهره‌مند شوند. حاصل ایران از این ظرفیت جزیره قشم، ارتقای قدرت منطقه‌ای و فعال‌سازی کریدور شمال-جنوب با محوریت ایران خواهد بود.
در این راستا طی روزهای گذشته و همزمان با چهل‌و‌چهارمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، با پیگیری‌های مستمر سازمان منطقه آزاد قشم و دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، پس از سال‌ها سکون و عدم فعالیت، عملیات احداث پل خلیج‌فارس برای اتصال جزیره قشم به سرزمین اصلی با حضور مسئولین کشوری و منطقه‌ای آغاز گردید.
پل بزرگ خلیج‌فارس بخش مهمی از طرح ملی شبکه جامع ارتباطی خلیج‌فارس شامل بندر، پل، جاده و ریل است. توسعه صنعت بانکرینگ منطقه، گسترش ظرفیت‌های ترانزیت و لجستیک منطقه در قالب کریدور ترانزیتی شمال-جنوب و ایجاد شبکه توزیع بین‌المللی کالا، از اهداف اصلی اجرای طرح مذکور است.
پل خلیج‌فارس به طول ۳۴۲۰متر و عرض ۳۲متر جهت ایجاد ریل، جاده دوبانده و مسیر گذر پیاده احداث خواهد شد. برآورد مالی اجرای طرح در حدود ۴۶۰میلیون دلار است که طبق گفته مسئولین در مراسم آغاز ساخت پروژه، به صورت تامین از منابع داخلی (بودجه ملی)، منابع سازمان منطقه آزاد قشم و فاینانس خارجی صورت خواهد پذیرفت. البته در دوره مدیریت دکتر سعید محمد در دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، مسئله تامین مالی طرح‌های زیرساختی مناطق آزاد قدیم و جدید از طریق واگذاری فروش یک میلیون بشکه نفت در سال به مناطق آزاد پیشنهاد شده بود که مورد موافقت دولت و مجلس قرار نگرفت.
با اتمام طرح ملی شبکه جامع ارتباطی خلیج‌فارس، بندر کاوه در جزیره قشم به عنوان مبدا دریایی کریدور شمال-جنوب عمل خواهد کرد و از طریق جاده و ریل به شبکه بزرگراهی ریلی ایران و کشورهای همسایه شرقی، غربی و شمالی ایران متصل خواهد شد. بندر کاوه البته در تعامل مکمل با بندر شهید رجایی عمل خواهد کرد و به جهت داشتن ظرفیت فنی پذیرش کشتی‌های تجاری بالای ۱۰۰هزار تنی خواهد توانست نقیصه بندری ایران را جبران نماید.
بندر کاوه قشم دارای عمق بالای ۱۸متر و عدم نیاز به انجام لایروبی است. این مهم باعث کاهش هزینه‌های نگهداری این بندر و کاهش هزینه‌های مرتبط با ترخیص، دپو و ترانزیت کالا خواهد گردید. چنین مزیت اقتصادی باعث می‌گردد بندر کاوه در مقایسه با رقبای منطقه‌ای خود یک قدم برای جذب تجار و فعالین اقتصادی جلوتر باشد.
شاید یکی از دلایل تعویق در ساخت و تکمیل طرح ملی شبکه ارتباطی خلیج‌فارس، ترس رقبای منطقه‌ای ایران در کشورهای مجاور جزیره قشم برای از دست دادن موقعیت‌های اقتصادی خود پس از فعال شدن سایت‌های بندری و لجستیک جزیره زیبای قشم باشد. به هر حال این کشورها در سایه عدم فعال شدن پتانسیل‌های راهبردی ایران در منطقه به موقعیت رسیده‌اند و تمدید این غفلت ملی شاید به‌صرفه‌ترین کار برای آنها باشد.
متاسفانه علاوه‌بر تحریم‌ها و کارشکنی‌های خارجی، بخشی از عقب‌ماندگی‌های توسعه در ایران نتیجه نبود اراده در مدیران و مسئولین کشور برای ساماندهی و به نتیجه رساندن ظرفیت‌های ملی و فراملی ایران می‌باشد؛ موضوعی که گاها بوی تعمد از آن به مشام می‌رسد! برخی از مسئولین طی سال‌های گذشته به بهانه‌های گوناگون نظیر رعایت اصول پدافند غیرعامل و نبود منابع مالی، نخواستند ظرفیت‌های استراتژیک جزیره قشم در خدمت توسعه قدرت ملی و بین‌المللی ایران قرار گیرد؛ درحالی که موثرترین پدافند غیرعامل در شرایط امروزین کشورمان، به نتیجه رسیدن پتانسیل‌های اقتصادی کشور در بالاترین سطح ممکن است؛ چراکه دشمن بر روی متوقف‌سازی رشد اقتصادی، ایجاد یاس و ناامیدی در جامعه، سبقت همسایه‌های ایران در توسعه اقتصادی و در نهایت بروز شورش‌های اقتصادی مردم حساب ویژه‌ای باز کرده است.
حمله نظامی به ایران جزو گزینه‌های بسیار نامحتمل دشمنان است؛ به سبب اینکه قدرت بازدارندگی نظامی و امنیتی ایران و شبکه دفاع منطقه‌ای پرقدرت نظام اسلامی مانع بزرگی برای انجام اقدامات نظامی می‌باشد. اما ایجاد فشار اقتصادی از درون و معطل نگه داشتن ظرفیت‌های بالقوه اقتصادی کشور، راهبردی است که می‌تواند دشمن را با کمترین هزینه به موفقیت نزدیک‌تر نماید. در این راستا معطل نگه داشتن مزیت‌های مهم، بی‌نظیر، استراتژیک و بین‌المللی اقتصادی جزیره قشم، نه تنها در راستای تقویت سیستم پدافند غیرعامل ایران نیست، بلکه در شرایط نوظهور جهانی که کشورهای زیادی درحال تلاش و رقابت برای بین‌المللی‌سازی ظرفیت‌های اقتصادی و لجستیک خود جهت ارتقای جایگاه و نقش تاثیرگذارشان در نظام جهانی آتی هستند، غیر‌منطقی می‌باشد.
پس از جنگ اوکراین و ایجاد خطرهای روزافزون بر شبکه ترانزیت دریایی و بالا رفتن هزینه‌های ترانزیت کالا و انسان از طریق دریاهای آزاد، فعال‌سازی مسیرهای خشکی در پهنه هارتلند جهانی (اوراسیا و خاورمیانه) جزو مهم‌ترین دستورکارهای جهانی و ملی بوده و کشورهای واقع در این جغرافیای مهم و راهبردی، با سرعت مشغول آماده‌سازی زیرساخت‌های ترانزیتی و لجستیک خود برای دریافت سهم مناسب از این کیک اقتصادی هستند. تکمیل طرح ملی ارتباطی خلیج‌فارس باعث کاهش ۳۰درصدی هزینه‌های ترانزیت و کاهش ۴۰درصدی زمان انتقال کالا در کریدور شمال-جنوب و حتی شرق-غرب می‌گردد. در طرح ملی ارتباطی خلیج‌فارس مقرر شده است حدود ۹۲کیلومتر بزرگراه دوبانده، ۸۶کیلومتر راه‌آهن و ۳۴۲۰متر پل در خشکی و آب به همراه توسعه ظرفیت‌های تخلیه و بارگیری بندر کاوه و بنادر دیگر انجام گیرد.
به نظر کارشناسان، با انجام این طرح باید شاهد ایجاد سه موج اقتصادی مثبت در جزیره قشم باشیم. موج اول مربوط به توسعه حوزه حمل‌ونقل و پایانه در قشم خواهد بود. توسعه خدمات لجستیک، انبارداری و شبکه توزیع بین‌المللی باعث ایجاد فرصت‌های کاری زیادی برای بومیان جزیره قشم و مهاجران کار می‌گردد. در موج دوم، افزایش فرصت‌های کسب و کار در حوزه‌های ناوبری، ناوگان دریایی و جاده‌ای و خدمات جنبی را شاهد خواهیم بود. موج سوم سونامی اقتصادی مثبت اجرای طرح ملی شبکه ارتباطی خلیج‌فارس و بهره‌برداری از آن، در بخش‌های تجاری، بانکداری و مالی، بیمه، خدمات اقامتی و ساخت و ساز، توریسم و بخش‌های تفریحی و رفاهی خواهد بود. حال این سه موج اقتصادی برای جزیره قشم و ایران، بالا رفتن سطح برخورداری‌های اقتصادی و اجتماعی ساکنین در قشم و ارتقای سطح قدرت اقتصادی و بین‌المللی ایران در منطقه هارتلند خواهد بود؛ موضوعی که می‌تواند امنیت ملی را تقویت کرده و جایگاه جهانی ایران را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای بلامنازع تثبیت نماید.
امروزه، قدرت اقتصادی به عنوان یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین مولفه‌های قدرت در محاسبات بین‌المللی و تعیین جایگاه جهانی کشورها است. همچنین هرچه قدرت اقتصادی یک کشور در جهت اهداف مشترک منطقه‌ای و بین‌المللی اقتصادی حرکت کند، فضای تعاملاتی گسترده‌تر شده و تحمیل تحریم و انزوای جغرافیایی بر علیه آن به مرتب سخت‌تر از قبل خواهد بود. این مسئله همان منطق راهبردی مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی است که بارها بر ضرورت افزایش قدرت ملی برای تضعیف و غیرموثرسازی تحریم‌ها تاکید نموده‌اند.
در حوزه اقتصاد داخلی نیز با فعال‌سازی کریدور ترانزیتی شمال-جنوب با محوریت جزیره قشم، از طریق تکمیل طرح ملی شبکه ارتباطی خلیج‌فارس، مزیت‌هایی نظیر کاهش قیمت تمام‌شده کالا و خدمات از مسیر قوانین مناطق آزاد و ظرفیت‌های لجستیکی، ورود مواد اولیه به صورت آسان و انبوه، کالاهای واسطه‌ای، تکنولوژی و نهاده‌های تولید مدرن و رسوب بخشی از کالاهای ترانزیتی در منطقه و کشور باعث رونق و پیشرفت حوزه تولید منطقه آزاد قشم و پسکرانه آن در جنوب کشور می‌گردد. در همین راستا با تسهیل ارتباطات جزیره قشم با سرزمین اصلی، ورود گردشگران داخلی و خارجی برای سیاحت در جزیره افزایش بی‌سابقه‌ای خواهد یافت و این امر باعث رونق حوزه توریسم در بخش‌های اقامتی، رفاهی، پذیرایی، تفریحی و… خواهد شد.
به صورت کلی با عنایت به اینکه جزیره قشم با وسعت فراوان، از مزیت‌های متعدد صنعتی، تجاری، توریستی و ترانزیتی منحصربه‌فردی برخوردار است، فعال‌سازی کریدور شمال-جنوب از مبدا قشم کل جغرافیای ۱۵۰۰کیلومتر مربعی آن را تبدیل به یک کارگاه بزرگ عمرانی، صنعتی و تولیدی خواهد کرد. یقینا با توسعه اقتصادی قشم می‌توان امیدوار بود در صورت افزایش بحران‌های زیست محیطی و مواجه کشور با مهاجرت‌های گسترده در فلات مرکزی ایران، جزیره قشم بتواند یکی از مقاصد پذیرش و مدیریت این بحران عمل کند. فلذا در نظر گرفتن این امکان در جزیره قشم در کنار توسعه ظرفیت‌های زیست اجتماعی و اقتصادی سواحل مکران، می‌تواند تهدیدات بزرگ بحران‌های زیست محیطی محتمل در آینده را به حداقل ممکن برساند.
همچنین زیرساخت‌های توسعه صنعت فولاد و انتقال آسان و کم‌هزینه فرآورده‌های آن به بازارهای هدف، یکی دیگر از مزیت‌های اجرای پل خلیج‌فارس و طرح ارتباطی چندمنظوره می‌باشد.
کریدور شمال-جنوب امروز نه اصطلاح سیاسی، بلکه یک واقعیت اقتصادی پیش‌رونده و تاثیرگذار در سطح جهان است. این کریدور هم دارای مزیت‌های اقتصادی فراوان و هم مشتمل بر فواید سیاسی متنابهی می‌باشد. البته برای نقش‌آفرینی موثر در این کریدور بین‌المللی ترانزیتی، کشورهای زیادی نظیر عراق، کویت، هند، پاکستان، افغانستان ، آذربایجان و ترکیه تلاش‌های سیاسی و عمرانی فراوانی انجام می‌دهند، اما یقینا ایران در بین همه این کشورها، سطح برخورداری ویژه‌ای از لحاظ جغرافیایی دارد. همچنین خطوط ساحلی ایران در جنوب و شمال کشور این امکان را می‌دهد که کشورمان گزینه اصلی فعالیت در این کریدور بین‌المللی طبق تفاهمات اولیه بین ایران، روسیه و هندوستان باشد.
بندر اقیانوسی چابهار و جزیره قشم از لحاظ فنی و تخصصی دارای مناسب‌ترین شرایط برای بازیگری در کریدور شمال-جنوب هستند. کشور هندوستان برای دستیابی به آسیای مرکزی خصوصا افغانستان، مشتاقانه تلاش می‌کرد در بندر چابهار به صورت کاملا اختصاصی وارد شده و زیرساخت‌های بندری و ارتباطی آن را توسعه دهد. اما سنت فرصت‌سوزی‌های مدیریت ایرانی در کنار معضلات تحریم باعث گردید این کشور آنچنان که انتظار می‌رود برای کار در چابهار جدیت نداشته باشد.
ظرفیت‌های موجود در جزیره قشم نیز برای بازیگری در کریدور شمال-جنوب همانند چابهار دارای بازه زمانی محدودی برای فعال‌سازی است. اگر به موقع این ظرفیت‌ها فعال نشود، مطمئنا نتایج دلخواهی که بخشی از آنها را برشمردیم، حاصل نخواهد شد. فلذا امیدواریم شروع مجدد اخیر در اجرای پل خلیج‌فارس بعد از گذشت یک دهه، دیگر تکرار نشود. درست است که در ضرب‌المثل‌های ایرانی عنوان شده است: هیچ وقت برای شروع دیر نیست؛ اما امروز منطق رقابت جهانی ایجاب می‌کند وقتی شروع کردی باید کامل کنی تا سهم مناسب اراده و تلاش‌ات را از سود اقتصادی موجود دریافتی نمایی؛ زیرا هیچ کسی در دنیای امروز منتظر حضور ما نیست و ما جزو یازده بازیکن اصلی تیم اقتصادی جهان نیستیم. هرچند استعداد نشکفته اقتصاد ایران شایسته قرارگیری در رده‌های اول اقتصادی جهان است، اما تمرین در زمین‌های خاکی همیشه مثمرثمر نمی‌باشد. امروز کشوری مانند قطر یا امارات در نقطه مقابل ایران، در سایه برنامه‌ریزی، تلاش و تعامل با مراکز اقتصادی جهانی می‌خواهند حداقل در نیمکت ذخیره اقتصادی جهانی قرار گیرند؛ درحالی که شاید وسعت جزیره قشم به اندازه کل کشور قطر باشد.
به هرحال، پروژه احداث پل خلیج‌فارس قشم مجددا شروع شده است. اگر این شروع، آخرین شروع باشد امیدواریم نهایتا ۵سال دیگر که خیلی دیر هم است، بتوانیم شاهد شکل‌گیری سیستم جامع لجستیک در جنوب ایران با محوریت جزیره قشم باشیم. چنین سیستمی لنگرگاه توسعه برای ایران خواهد بود. به همین جهت انتظار می‌رود دولت، مجلس و خصوصا وزارت اقتصاد با قرار گرفتن در کنار سازمان منطقه آزاد قشم، از اجرای قدرتمندانه و سریع طرح ملی شبکه ارتباطی خلیج‌فارس حداکثر حمایت را انجام دهند.
این طرح نه تنها یک طرح زیرساختی بزرگ برای منطقه آزاد قشم است، بلکه ابرپروژه ملی به صورت واقعی است. اجرای موفق این طرح نیاز امروز ایران برای تکمیل ظرفیت‌های ژئوپلیتیک و بازیگری قدرتمندانه در صحنه جهانی است.
اتصال قشم، بزرگترین جزیره ایران و خاورمیانه به سرزمین اصلی
دهه فجر امسال با آغاز مجدد عملیات عمرانی احداث پروژه ملی پل خلیج‌فارس، روزهای متفاوتی را برای ساکنان جزیره قشم و استان هرمزگان رقم زد. عملیات ساخت پل خلیج‌فارس قشم پس از وقفه‌ای نزدیک به یک‌دهه، در دولت سیزدهم و همزمان با ایام‌الله فجر، با همتی جهادی از سر گرفته شد. اتصال بزرگترین جزیره ایران و خاورمیانه به سرزمین اصلی یکی از آرزوهای دیرینه جزیره‌نشینان است که در دولت انقلابی و مردمی محقق خواهد شد.
از طرف دیگر موضوع بهسازی زیرساخت‌های عمرانی جزیره قشم به‌ویژه شبکه بزرگراهی و راه‌های عبوری در جزیره قشم یکی از موضوعات و مشکلات قدیمی جزیره قشم است. باتوجه به نقش استراتژیک قشم در منطقه، توسعه زیرساخت‌های جاده‌ای در بزرگترین جزیره خلیج‌فارس از مدت‌ها قبل و در دولت مردمی سیزدهم با سرعت و جدیت بیشتری در دوران مدیریت دکتر افشار فتح‌الهی در سازمان منطقه آزاد قشم، آغاز شده است؛ پروژه‌هایی که اکنون با احداث پل خلیج‌فارس می‌تواند منجر به تکمیل رینگ حملونقلی شده و بستر اصلی برای توسعه شبکه حملونقلی منطقه و تاثیرگذاری بر حوزه تجاری و گردشگری جزیره را فراهم آورد.
طبق صحبت‌های مطرح شده از سوی مسئولان سازمان منطقه آزاد قشم، پل خلیج‌فارس درحال حاضر حدود ۱۵درصد پیشرفت فیزیکی دارد و مبلغ کل اجرای پروژه ۴۶۰میلیون یورو برآورد شده است. احداث این پل اما تنها یک بخش از چهار رکن طرح شبکه جامع ارتباطی خلیج‌فارس است. این طرح جامع ارتباطی در شامل چهار خط عبور خودرو، یک خط عبور قطار، خطوط اضطراری و پیاده‌راه می‌باشد و چشم‌انداز تکمیل آن حدود سه‌ونیم سال در نظر گرفته شده است.
افشار فتح‌الهی رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم همچنین خبر از انجام ۶۵۰هزار میلیارد ریال پروژه زیرساختی در جزیره قشم از آغاز دولت مردمی سیزدهم می‌دهد. انجام این میزان پروژه زیرساختی که با توجه شرایط تحریم‌های غیرقانونی اعمال شده علیه اقتصاد ایران، رقمی قابل‌توجه است. استفاده از شیوه‌های متفاوت تامین منابع مالی برای اجرای پروژه‌های زیرساختی، یکی از اولویت‌های سازمان منطقه آزاد قشم در دولت سیزدهم است که به نظر می‌رسد عملکرد موفقی در این زمینه حاصل شده است.
آغاز به‌کار پروژه عظیم پل خلیج‌فارس جهت اتصال جزیره قشم به سرزمین اصلی تاثیر زیادی بر روند توسعه بزرگترین جزیره خلیج‌فارس خواهد داشت. همزمان با آغاز به‌کار مجدد این طرح عظیم ملی، جزیره قشم شاهد کلنگ‌زنی یک واحد تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ بود که همسو با توسعه بندر کاوه و توسعه اقتصادی جزیره، علاوه‌بر ایجاد اشتغال پایدار برای جوانان، می‌تواند زمینه‌ساز قطع وابستگی کشور به واردات ورق‌های فولادی ضدزنگ شود. نگاه به بازارهای صادراتی و کسب درآمدهای ارزی برای کشور نیز از مهم‌ترین اقداماتی است که با آغاز به‌کار این پروژه ایجاد خواهد شد.
در ادامه این گزارش، گفت‌وگوی اختصاصی نشریه با جناب آقای دکتر افشار فتح‌الهی رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم پیرامون آغاز مجدد طرح عظیم ملی پل خلیج‌فارس را ملاحظه می‌فرمایید.
افشار فتح‌الهی، رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم:
جزیره قشم؛ موتور محرکه اقتصادی در اقتصاد ملی ایران
از ابتدای آغاز دولت سیزدهم در منطقه آزاد قشم اجرای پروژه‌های زیرساختی در حوزه‌های مختلف با هدف رفع کمبودهای سالیان گذشته و سرعت گرفتن روند توسعه و پیشرفت جزیره در دستورکار جدی قرار گرفته است. خوشبختانه در این مدت با برنامه‌ریزی صورت گرفته و مذاکرات انجام شده، موفق شده‌ایم تا بالغ‌بر ۶۵هزار میلیارد تومان در زیرساخت‌های جزیره قشم ازجمله در حوزه‌های راهسازی، زیرساخت‌های تجاری، نفت و گاز و… پروژه آغاز نماییم.
این اقدام با تلاش و برنامه‌ریزی صورت گرفته در دولت مردمی و جهادی سیزدهم و با هدف ایجاد توسعه متوازن در تمام نقاط جزیره و رفع کاستی‌ها و کمبودهای سال‌های گذشته است. با به نتیجه رسیدن این پروژه‌های زیرساختی، بخش قابل‌توجهی از عقب‌ماندگی‌های جزیره قشم در دولت‌های گذشته جبران می‌شود و زمینه مناسب برای حضور سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در حوزه‌های مختلف صنعتی، تولیدی، گردشگری و… در این منطقه فراهم خواهد شد.
آغاز این پروژه‌های زیرساختی و به نتیجه رسیدن آنها در آینده، علاوه‌بر ایجاد فرصت‌های شغلی فراوان برای ساکنان جزیره قشم، موجب افزایش سرانه درآمدی خانوارهای ساکن جزیره و افزایش کیفیت زندگی جامعه محلی می‌گردد. همچنین با حضور واحدهای تولیدی متفاوت و آغاز پروژه‌های اقتصادی، تجاری، صنعتی و به‌ویژه نفت و انرژی در جزیره قشم، شرایط برای ارزآوری حاصل از صادرات محصولات مختلف تولید شده در این منطقه و کمک به اقتصاد ملی فراهم می‌شود.
در دورانی که به علت تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی کشورهای غربی و کمبود منابع در داخل کشور، بسیاری از پروژه‌های ملی و منطقه‌ای با سختی و مشکلاتی در تامین منابع مالی خود مواجه هستند، سازمان منطقه آزاد قشم با برنامه‌ریزی و هدفگذاری خوب انجام شده در یک‌سال گذشته موفق به جذب و تامین منابع مالی برای اجرای پروژه‌های زیرساختی کلان در دولت سیزدهم شده است.
اراده جمعی در جهت تکمیل پل خلیج‌فارس قشم
درحال حاضر امیدوار هستیم با اراده جمعی خوب شکل گرفته در بخش‌های مختلف، عملیات اجرایی احداث پل خلیج‌فارس که برای ۷سال متوقف مانده بود، با حمایت نمایندگان مجلس و وزارت راه و شهرسازی در دولت سیزدهم در زمان پیش‌بینی شده و حدود سه‌سال‌و‌نیم به بهره‌برداری برسد. این پروژه پیش از این به دلیل اختلاف سلیقه مدیران در دوره‌های قبل در مباحث کارشناسی به اتمام نرسید، که با برخی مخالفت‌های فنی، کارشناسی و برخی محدودیت‌های مالی چندین سال مسکوت ماند. البته خوشبختانه اجرایی شدن این پروژه عظیم ملی با نظر مثبت دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقصادی، جمعی از وزرا و هیات دولت مبنی‌بر اجرای این پروژه، شاهد سرعت گرفتن مراحل اجرای آن خواهیم بود. اعتقاد ما بر این است که اجرای این پروژه برای قشم یک نیاز ضروری است تا با اجرای آن، آرزوی چندین‌ساله مردم مبنی‌بر دسترسی آسان و سریع به سرزمین اصلی برآورده شود.
منطقه آزاد قشم، یک کارگاه بزرگ عمرانی
با آغاز عملیات اجرایی پروژه‌های مختلف در سراسر جزیره، امروز قشم به یک کارگاه بزرگ عمرانی در حوزه راهسازی، زیرساختی، صنعتی و نفت و انرژی تبدیل شده است. با به نتیجه رسیدن پروژه عظیم پل خلیج‌فارس، جزیره قشم می‌تواند به عنوان موتور محرکه اقتصادی در اقتصاد ملی ایران اسلامی به ایفای نقش بپردازد. خوشبختانه اکنون پس از سال‌ها وقفه، با تعریف مدل جدید تامین منابع مالی، عملیات اجرایی احداث پل خلیج‌فارس به عنوان یکی از آرزوهای دیرینه ساکنان جزیره، آغاز شد.
برنامه‌ریزی برای احداث پل خلیج‌فارس، یکی از وعده‌های آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهوری در سفر استانی به جزیره قشم بوده است که با پیگیری‌های مستمر و همراهی دولت و مجلس، همزمان با ایام‌الله دهه فجر کلید خورد.
احداث پل خلیج‌فارس به دلیل کمبود منابع مالی در دولت گذشته متوقف شده بود؛ اما در مدل جدید تامین منابع مالی این پروژه عظیم ملی، بخشی از منابع از سوی دولت، بخشی دیگر توسط سازمان منطقه آزاد قشم و مابقی توسط بازار سرمایه و فاینانس تامین خواهد شد. زمان پیش‌بینی شده برای عملیات اجرایی پل خلیج‌فارس سه‌سال و نیم است و تابلوی روزشمار احداث این پروژه برای نظارت مردمی در محل نصب خواهد شد.
افزایش ظرفیت راهبردی بندر کاوه جزیره قشم
اجرای کامل چهار رکن طرح جامع ارتباطی خلیج‌فارس، شامل احداث پل، توسعه بندر کاوه، احداث بزرگراه و راه‌آهن در این منطقه برای تکمیل کریدور شمال-جنوب دارای اهمیت بالایی است. پس از احداث پل خلیج‌فارس و توسعه بندر کاوه، بهره‌مندی از توانمندی این بندر برای تکمیل ظرفیت‌های تجاری بندر شهید رجایی نیز در دستورکار خواهد بود. همچنین باید گفت که عملیات عمرانی پل خلیج‌فارس و اتصال جزیره قشم به سرزمین اصلی از طریق این پل، با اخذ مجوزهای لازم و رعایت تمامی ملاحظات زیست محیطی اجرا می‌شود.
در قالب پروژه پل خلیج‌فارس، ظرفیت بندر راهبردی کاوه به حدود ۴۰میلیون تن تخلیه و بارگیری کالا افزایش می‌یابد. علاوه‌بر آن، در این پل ۴باند رفت و برگشت جاده‌ای، خط ریلی و دو مسیر پیاده‌روی ساخته خواهد شد. پل خلیج‌فارس شاه‌کلید پروژه ۴گانه است. با تکمیل پل خلیج‌فارس یکی از حلقه‌های مفقوده کریدور شمال-جنوب تکمیل می‌شود. آبخور طبیعی جزیره قشم ۱۸متر می‌باشد که در سواحل ایران کم‌نظیر است و با این آبخور امکان پهلوگیری شناورهای تا ۱۰۰هزار تن فراهم شده و با استفاده از خطوط ریلی و جاده‌ای بار و ترانزیت به شمال کشور و کشورهای همسایه شمالی ارسال خواهد شد.
لازم به ذکر است، در سال جاری پروژه‌های عمرانی ملی و مهمی در دستورکار سازمان منطقه آزاد قشم قرار گرفت؛ ازجمله مهم‌ترین این پروژه‌ها، آغاز به‌کار مجدد مراحل عمرانی و ساخت پل خلیج‌فارس بود. این پروژه برای تمام ایرانیان، اهالی استان هرمزگان و ساکنان منطقه و همچنین برای توسعه جزیره قشم دارای اهمیت بسیار بالایی است.
به منظور تامین پیش‌پرداخت برای آغاز به‌کار توسط پیمانکار پل، سازمان منطقه آزاد قشم یکسری دارایی‌های مازاد ازجمله پنج واحد ویلایی معروف به ویلاهای منتسب به نهاد ریاست جمهوری را برای فروش گذاشت. طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته، مقرر است از طریق این مبلغ تهیه شده، بخشی از هزینه‌های آغاز به‌کار فعالیت این پروژه عظیم را تامین نمود.
بازطراحی پل خلیج‌فارس قشم و بهره‌مندی از دانش روز
از سال‌ها قبل این پروژه دارای ۱۵درصد پیشرفت فیزیکی بوده و یکسری پایه‌های پل در خشکی ساخته شده که با بررسی‌های فنی و تخصصی صورت گرفته اعلام شده است که این پایه‌ها هنوز قابل استفاده است. همچنین کیسون‌هایی که در گذشته ایجاد شده که باید در آب شناور گردند، طبق برآورد‌های اولیه انجام شده مشکلی ندارند.
از سوی دیگر باید بدانیم که مسلما در بازطراحی پروژه پل خلیج‌فارس نیز اقداماتی را انجام خواهیم داد که به بهترین شکل ممکن به نتیجه برسد. درواقع قصد بر این است که از دانش روز استفاده کنیم؛ چراکه ایده طراحی متناسب با دو دهه پیش است و اکنون دنیا از روش‌های جدیدی استفاده می‌کند. ما تصمیم داریم به بهترین شکل ممکن هم از سرمایه‌گذاری‌ها و هزینه‌هایی که تاکنون شده، استفاده مناسب نماییم و هم از دانش روز بهره‌مند شویم.
بدون تردید اجرای پل خلیج‌فارس مهم‌ترین پروژه عمرانی قشم است. البته این نکته را هم باید در نظر داشت که این پروژه عظیم ملی، ملحقاتی در سایر بخش‌ها هم دارد. در طرح اولیه پروژه که تعریف شده است، خط اتصال بندر کاوه به پل و از سوی دیگر و در سرزمین اصلی اتصال به شبکه بزرگراهی و شبکه ریلی کشور است؛ لذا فعلا پروژه را کوچک و پل را به صورت خاص و مستقل جدا کرده‌ایم؛ چراکه این پروژه بسیار عظیم است.
از طرف دیگر بزرگی پروژه به حدی بود که امکان تامین مالی آن در شرایط فعلی فراهم نبود؛ لذا پیش از احداث پل، خط ریلی آن موضوع مذاکره با پیمانکاران بود؛ چنانچه این بخش را اجرا کنیم، تکمیل خط ریلی و شبکه بزرگراهی در جزیره قشم، پروژه دیگری است که آن هم از سال گذشته آغاز شده و خوشبختانه با پیشرفت فیزیکی خوبی که داشته است، امیدوار هستیم تا با سرعت بیشتری به نتیجه برسد.
تکمیل رینگ حملونقلی جزیره قشم
یکی از مهم‌ترین بخش‌های طرح شبکه جامع ارتباطی خلیج‌فارس با هدف ارتباط میان سرزمین اصلی و جزیره قشم و سرعت گرفتن حرکت در مسیر توسعه و پیشرفت منطقه است. با اجرای پروژه عظیم عمرانی پل خلیج‌فارس، رینگ حملونقلی جزیره با سرعت بیشتری توسعه و تکمیل می‌شود. با توجه به آغاز عملیات عمرانی جهت تکمیل و توسعه زیرساخت‌های جاده‌ای جزیره و با احداث پل خلیج‌فارس در آینده نزدیک، رینگ حملونقلی جزیره کامل خواهد شد و این مسئله علاوه‌بر افزایش ایمنی مسیرهای تردد سراسر جزیره، در حوزه‌های صنعتی و گردشگری نیز تاثیرگذار خواهد بود.
از طرف دیگر در ارتباط با بخش اتصال به شبکه بزرگراهی و ریلی داخل سرزمین اصلی نیز، پیش از آغاز مجدد عملیات احداث پروژه پل خلیج‌فارس، جلساتی با مدیرکل راه‌آهن استان هرمزگان برگزار شده است و قرار بر این بود تا در اولویت برنامه قرار داشته باشد، تا اتصال ریل پل خلیج‌فارس به نزدیک‌ترین ریل که مربوط بندر شهید رجایی است، در اولویت اجرای عملیاتی قرار گیرد. ان‌شاءالله قدم به قدم تمام حلقه‌ها را تکمیل خواهیم کرد.
پشت سر گذاشتن مشکل تامین مالی برای اجرای پل خلیج‌فارس
مشکل اصلی پیش‌روی اجرای پروژه عظیم پل خلیج‌فارس در سنوات گذشته، تامین منابع مالی آن بوده است. از آغاز دوره جدید مدیریت سازمان منطقه آزاد قشم در دولت مردمی سیزدهم، با مذاکرات صورت گرفته برای حل این موضوع، مدل‌های مختلفی تعریف شد و خوشبختانه با استقبال نهاد ریاست جمهوری، سازمان برنامه و بودجه، وزارت راه و شهرسازی و پیگیری نمایندگان مجلس، این موضوع نهایی شده است.
براساس طراحی‌های جدید قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) که پیمانکار پروژه است، مسیر جدید خودرویی و ریل قطار بازتعریف شده و بخش احداث پل خلیج‌فارس از مجموعه شبکه جامع ارتباطی خلیج‌فارس منفک شده است تا با اعتباری کمتر از آنچه در طرح جامع ارتباطی خلیج‌فارس پیش‌بینی شده است، شاهد نهایی شدن اجرای آن باشیم. در صورتی که بتوانیم شیوه تامین منابع مالی این پروژه را که در مراحل نهایی شدن است، قطعی نماییم، با سرعت می‌توان عملیات اجرایی را پیش برد و طبق زمان‌بندی پیش‌بینی شده، شاهد به بهره‌برداری رسیدن آن باشیم.
حضور قشم در چرخه زنجیره تولید محصولات فولادی
ایجاد کارخانه های تولید فولاد و محصولات فولادی به عنوان یکی از محصولات استراتژیک در توسعه منطقه و کشور، یکی از طرح‌های پیش‌بینی شده در جزیره قشم است. از سال‌ها قبل برنامه‌ریزی برای ایجاد این قبیل مجموعه‌ها در جزیره صورت گرفته است. در مطالعات طرح جامع جزیره قشم نیز که سال‌ها پیش صورت گرفته، جانمایی برای احداث یک مجموعه فولادی با هدف تامین نیازهای منطقه و همچنین بازارهای صادراتی پیش‌بینی شده است که خوشبختانه با برنامه‌ریزی انجام شده، برای نخستین مرتبه، عملیات احداث یک مجموعه فولادی تولیدکننده ورق‌های فولادی ضدزنگ در جزیره قشم آغاز گردید.
این کارخانه در حقیقت اولین مجموعه تولیدکننده ورق‌های فولادی ضدزنگ در کشور است که با هدف تامین نیاز داخل و صادرات محصولات به کشورهای منطقه و ارزآوری فعالیت خود را آغاز می‌کند. با کلنگ‌زنی و در قدم بعدی آغاز فعالیت کارخانه تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ، یکی از آرزوهای دیرینه برای تکمیل زنجیره تولید محصولات فولادی کشور در جزیره قشم عملی می‌شود.
اجرای طرح تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ یکی از اقدامات بسیار مهم جهت قطع وابستگی کشور به این محصول است. با اراده خوب شکل گرفته در دولت سیزدهم، عملیات حذف وابستگی کشور به تولید ورق‌های فولادی ضدزنگ از جزیره قشم کلید خورد. براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته یک‌سوم ظرفیت تولید این کارخانه برای تامین نیاز داخل و مابقی آن برای صادرات با نگاه به بازار کشورهای منطقه تولید خواهد شد. زنجیره تولید محصولات فولادی یکی از صنایع بالادستی کشور است که علاوه‌بر صادرات، به شکل‌گیری صنایع پایین‌دستی و ایجاد زنجیره تولید و اشتغال در جزیره قشم کمک می‌کند.
تولید ورق های فولادی ضدزنگ یکی از محصولات با ارزش افزوده بالا در زنجیره محصولات فولادی است که می‌تواند به صرفه‌جویی ارزی و ارزآوری برای کشور منجر گردد. ظرفیت تولید این مجموعه صنعتی، ۳۰۰هزار تُن ورق فولادی ضدزنگ است که پس از بهره‌برداری، علاوه‌بر تامین نیاز داخل، امکان صرفه‌جویی ۵۰۰میلیون یورویی را به همراه خواهد داشت. همچنین طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته، ورق‌های فولادی ضدزنگ تولید شده توسط این مجموعه با صادرات به بازارهای هدف، امکان ارزآوری یک میلیارد یورویی برای کشور را دارد. احداث این مجموعه زمینه‌ساز حضور صنایع بزرگ و همچنین صنایع پایین‌دستی برای تامین موارد اولیه موردنیاز آن است و می‌تواند قشم را به‌عنوان یک زون برای سرمایه‌گذاری، تسهیل صادرات، حمل‌ونقل ارزان و معافیت مالیاتی، در چرخش اقتصاد ملی، معرفی کند.
مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی:
احداث پل خلیج‌فارس قشم در راستای راهبرد جهانی کردن مناطق آزاد ایران
مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: عملیات اجرایی پروژه عظیم پل خلیج‌فارس با توجه ویژه آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهوری و در راستای عملیاتی کردن راهبرد جهانی کردن مناطق آزاد کشور، پس از سال‌ها وقفه مجددا آغاز شد.
حجت‌الله عبدالملکی اظهار داشت: مناطق آزاد کشور در دولت سیزدهم، دو راهبرد مردمی کردن و جهانی کردن را در دستورکار دارند و احداث پل خلیج‌فارس نیز در راستای عملیاتی نمودن این راهبردها است.
وی ادامه داد: اجرای کامل چهار رکن طرح جامع ارتباطی خلیج‌فارس، شامل احداث پل، توسعه بندر کاوه، احداث بزرگراه و راه‌آهن در این منطقه برای تکمیل کریدور شمال-جنوب دارای اهمیت بالایی است.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با اشاره به ظرفیت‌های بندر کاوه برای پهلوگیری کشتی‌های تجاری بین‌المللی، عنوان کرد: پس از احداث پل خلیج‌فارس و توسعه بندر کاوه، بهره‌مندی از توانمندی این بندر برای تکمیل ظرفیت‌های تجاری بندر شهید رجایی نیز در دستورکار خواهد بود.
به گفته عبدالملکی؛ عملیات عمرانی پل خلیج‌فارس و اتصال جزیره قشم به سرزمین اصلی از طریق این پل، با اخذ مجوزهای لازم و رعایت تمامی ملاحظات زیست محیطی اجرا می‌شود.
وی تصریح کرد: از مسئولان دولت قبل بابت توقف پروژه پل خلیج‌فارس گلایه داریم و ناراحت هستیم و آنها باید نسبت به عملکرد خود جوابگوی مردم باشند.
مشاور رئیس‌جمهور با بیان اینکه طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته، تامین مالی ساخت پل خلیج‌فارس در سه بخش انجام می‌شود، افزود: یک بخشی را دولت، بخش دیگری را سازمان منطقه آزاد قشم و قسمت سوم منابع مالی از طریق فاینانس و سرمایه‌گذار خارجی تامین خواهد شد.
عبدالملکی در ادامه با اشاره به جایگاه مناطق آزاد کشور در بحث اقتصاد کشور، اظهار نمود: مناطق آزاد مولد انقلاب هستند و این مسئله در بند۱۱ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مورد تاکید رهبر معظم انقلاب قرار گرفته است.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود، اذعان داشت: سال۱۳۵۷ نقطه عطفی در تاریخ ایران و جهان بود؛ درحالی که بشریت به سرعت به سمت اضمحلال می‌رفت، این مسیر متوقف و تاریخ جدیدی باز شد.
مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در پایان با تاکید بر اینکه پیروزی انقلاب اسلامی مسیر و جایگاه انسان و بشریت را به سمت عزت و افتخار تغییر داد، خاطرنشان کرد: در بخش زیرساخت‌ها طی ۴۴سال اخیر پیشرفت‌های زیادی داشته‌ایم و ایرانی‌ها در بحث امید به زندگی بالاترین رشد را در دنیا داشته‌اند.
احمد مرادی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی:
احداث پل خلیج‌فارس، تحقق آرزوی دیرینه مردم ایران
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: با آغاز مجدد عملیات عمرانی احداث پل خلیج‌فارس قشم، یکی از رویاهای دیرینه تمام مردم ایران محقق می‌شود.
احمد مرادی در آیین از سرگیری ساخت پل خلیج‌فارس قشم اظهار داشت: جزیره قشم، جامعه محلی و فرهنگ غنی آن یک ظرفیت و فرصت بی‌نظیر برای فرهنگ و اقتصاد ملی ایران اسلامی هستند.
وی افزود: خوشبختانه در دوران دولت مردمی سیزدهم، تلاش‌های فراوانی برای رفع کمبودها و افزایش سرعت روند توسعه متوازن در جزیره قشم شروع شده که موجب امیدواری و افزایش اعتماد جامعه محلی گردیده است.
عضو مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در حوزه‌های زیرساختی و همچنین برای حل مشکل مسکن جوانان جزیره تلاش‌های خوبی صورت گرفته و پس از آغاز عملیات اجرایی پل خلیج‌فارس، نوبت حل مشکل آب روستاهای قشم خواهد بود.
به گفته مرادی؛ با توجه به فعالیت نیروگاه‌های منطقه، نزدیک به یکهزار مگاوات برق تولید و حبس در جزیره داریم که درحال مذاکره و برنامه‌ریزی برای استفاده از توان تولید برق جزیره در شبکه سراسری هستیم.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: تجار و بازرگانان جزیره قشم از مدیریت و تعامل سازمان منطقه آزاد قشم در دوره مدیرعاملی دکتر فتح‌الهی، رضایت خوبی دارند؛ اما باید برای استفاده از ظرفیت‌های موجود در بازار کشورهای همسایه به‌ویژه کشورهای بخش جنوبی خلیج‌فارس نیز برنامه‌ریزی نمود.
محمد آشوری‌تازیانی، عضو مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس:
سرعت گرفتن توسعه جزیره قشم با احداث پل خلیج‌فارس
عضو مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس شورای اسلامی گفت: با تغییر رویکرد مثبت صورت گرفته در دولت مردمی سیزدهم، مناطق آزاد کشور امروز تبدیل به حیاط خلوت ملت شده‌اند.
محمد آشوری‌تازیانی نیز در آیین از سرگیری ساخت پل خلیج‌فارس قشم اظهار داشت: ابعاد چهارگانه توسعه «سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی» باید در اختیار توسعه انسانی جوامع باشد.
وی ادامه داد: توسعه انسانی ویژگی‌هایی دارد که از آن‌جمله می‌توان به ایجاد آسایش، امنیت‌بخشی و عدالت‌محوری اشاره کرد که برای پیشرفت، توسعه و رفاه جوامع انسانی ضروری است.
این نماینده مجلس تصریح کرد: مناطق آزاد در دولت‌های گذشته همانند حیاط خلوت دولت‌ها عمل می‌کردند که با تغییر رویکرد صورت گرفته در دولت سیزدهم، این مناطق امروز تبدیل به حیاط خلوت ملت شده‌اند.
به گفته آشوری‌تازیانی؛ حرکت‌های بسیار خوبی برای توسعه جزیره قشم در سال‌های پس از انقلاب اسلامی آغاز شده است و با احداث پل خلیج‌فارس می‌توان این پیشرفت را سرعت بخشید.
وی با اشاره به تغییر مثبت رویکرد مدیریت سازمان منطقه آزاد قشم در دولت سیزدهم، اذعان نمود: افزایش مشارکت‌جویی و بازسازی اعتماد جامعه محلی که همسو با فعالیت زیرساختی و اقتصادی شروع شده است، می‌تواند جزیره قشم را به کانون افتخار ملی تبدیل نماید.
آشوری‌تازیانی با بیان اینکه ساماندهی حوزه دوگانگی مدیریت برای پیشرفت و توسعه قشم یک ضرورت است، تاکید کرد: برای تبدیل قشم به یک قطب اقتصادی منطقه، باید با نگاهی جامع و سرعتی بیشتر، زیرساخت‌های لازم برای توسعه بندر کاوه جهت اتصال به کریدور شمال-جنوب فراهم گردد.
عضو مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس شورای اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی، فرهنگی و گردشگری موجود در جزیره قشم علاوه‌بر ایجاد اشتغال پایدار و رونق اقتصادی، می‌تواند موجب افزایش امنیت و رضایت جامعه محلی شود.
منصور آرامی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی:
احداث پل خلیج‌فارس قشم جهت بهره‌مندی از ظرفیت‌های اقتصاد دریامحور
عضو کمیسیون عمران مجلس سورای اسلامی گفت: احداث پل خلیج‌فارس قشم در راستای استفاده از ظرفیت‌های اقتصاد دریامحور موجب پیشرفت و شکوفایی اقتصادی در جزیره قشم می‌شود.
منصور آرامی بیان کرد: مهم‌ترین علت توقف پروژه احداث پل خلیج‌فارس در دولت گذشته، مورد اعتماد نبودن و توجیه اقتصادی نداشتن طرح از نظر دولتمردان بود.
وی افزود: مشکل تامین منابع مالی برای بسیاری از طرح‌های عظیم عمرانی و ابرپروژه‌های کشور وجود دارد، اما با پیگیری و تلاش دولتمردان، نمایندگان مجلس و دستگاه‌های مختلف این پروژه‌ها اجرایی می‌گردد.
این نمایندگان مجلس عنوان کرد: اجرای این پروژه با استفاده از توانمندی متخصصان داخلی و با اعتماد جامعه محلی در راستای استفاده از ظرفیت‌های اقتصاد دریامحور می‌تواند موجب افزایش تولید سرانه اقتصاد کشور شود.
به گفته عضو کمیسیون عمران مجلس سورای اسلامی؛ احداث پروژه عظیم پل خلیج‌فارس به عنوان یک پروژه ملی با تاثیرگذاری در ابعاد بین‌المللی به دست جوانان ایران اسلامی، احیای سرمایه اجتماعی و رونق اقتصادی منطقه را به همراه خواهد داشت.
ارسال دیدگاه
مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۰