نقش موثر مناطق آزاد در خنثی‌سازی تحریمهاانتصاب سرپرست معاونت توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری دبیرخانه شورایعالی مناطق آزادسازمانهای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ملزم به ارائه آمار عملکردی شدندارتقاء مزیت‌های قانونی مناطق آزاد، راهبرد تعیین شده از سوی دبیرخانه شورایعالیتوجه به به حوزه گردشگری در جهت جذب سرمایه‌گذار و توسعه اقتصادی مناطق آزادگشایش در فرآیند واردات خودرو به مناطق آزادتحول در تامین مالی پروژه‌های عمرانی مناطق آزاد با انتشار اوراق در بازار سرمایهچرا آمار صادات گمرک ج.ا.ا با گمرک مناطق آزاد مطابقت ندارد؟
به گزارش اخبار آزاد مناطق، این دانش علاوه بر آن که می‌تواند به ایجاد مزیتها و ظرفیت‌های اقتصادی در صنعت، تجارت و تولید محصول کمک کند، اشتراک آن میان افراد و گروه‌ها می‌تواند مزیت‌های رقابتی و اقیانوس آبی را در خلق بازارها به همراه آورد. هم چنانکه می‌تواند به تقویت اطلاعات کارشناسی و توسعه اطلاع‌رسانی اقتصاد محور کمک کرده و موجبات هم‌افزایی و تولید دانش جدید را در جریان اشتراک و یادگیریهای سازمانی فراهم نماید.
دانش آمیخته از اطلاعات و خبرگی به همراه تجربه افراد در مجموعه سازمانی حاوی حقایق و ایده‌هایی است که به طور منطقی با نتایج حاصله به صورت چندوجهی و پیچیده، واضح، توزیع‌پذیر، کاربردی و فیزیکی قابل ارائه است.
دانش مبتنی بر اطلاعات که با تجربه‌ها، باورها و ارزشهای سازمانی به همراه تجربه کارشناسی فرد دگرگون و بارور می‌شود و نقش خود را در سودآوری و توسعه سازمانی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نشان می‌دهد، به طوری که سازمان‌های مناطق می‌توانند از دانش حاصله در نحوه انجام امور و ارائه خدمات نیز استفاده کنند.
اهمیت دانش، امروز در بنگاه‌های اقتصادی ازجمله مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نشان از ایجاد ارزش در این سازمان‌ها برای پیشتازی در اقتصاد مدرن، علم، نوآوری و قدرت حاصله تولید و جهش آن در اقتصاد به منزله ابزار قدرت است و اشاعه آن برای مدیران زمانی مشخص می‌شود که درک کنند تنها با ابزار دانش و ذهن کارشناسی می‌توانند در نگاه سودآور فعالان اقتصادی رسوخ کرده و خود مزیت رقابتی پیدا کنند و به اهداف سازمانی‌شان نائل شوند.
قدرت دانش برای کارکنان زمانی آشکار می‌شود که از توجه ویژه مدیران به بهره‌مندی از دانش خود برخوردار باشند. از این رو، هم از نظر مدیران و هم کارکنان، دانش به مثابه ابزار قدرت به عنوان مبنای هر گونه رشد و توسعه ای محسوب می‌شود. هر چند آن چیزی که امروز منجر به ایجاد مزیت‌های اقتصادی در ورطه پدیده اقیانوس آبی است، جمله اشتراک دانش قدرت بوده که جایگزین دانش قدرت شده است.
فرآیند اشتراک دانش نیز معمولا در یک چرخه اتفاق میافتد و آن شامل شناسایی و ذخیره، استفاده، خلق دانش جدید و اشتراک مجدد فردی و اجتماعی است. اشتراک دانش در فرآیند مدیریت دانش شامل چندین فعالیت کلیدی است که مشتمل بر به دست آوردن دانش، به کار بردن دانش، یادگیری، تسهیم و مبادله دانش، ارزیابی دانش، ایجاد و تثبیت دانش و استفاده بهینه از دانش است.
البته پنج فعالیت عمده شامل کسب دانش، گزینش دانش، درونی‌سازی دانش، بیرونی‌سازی دانش و عمومی‌سازی دانش را هم میتوان به چگونگی اشتراک دانش در فرآیند مدیریت دانش در سازمان‌های مناطق افزود. علاوه بر این موارد میتوان به شناسایی و تولید دانش، ذخیره‌سازی و کدگذاری دانش، توزیع و انتشار دانش، بهره برداری و بازخورد گرفتن از دانش هم در مسئله اشتراک دانش و فرآیند مدیریتی آن اشاره کرد.
توجه به این موضوع‌ها کمک میکند تا مزایایی ازجمله خلق دانش، خلاقیت، نوآوری، ابتکار، افزایش کیفیت خدمات و فرآیند تحویل محصولات، رضایت بیشتر مشتریان، یادگیری سازمانی، پاسخ گویی سریع، توسعه محصول و راهبردهای سازمانی، کاهش فاصله زمان طراحی و تولید، حفظ و توانمندی بیشتر کارکنان، کاهش هزینه‌ها، توسعه عملکردها، تصمیم‌گیری بهتر و جلوگیری از مرگ دانش در سازمان‌ها به وجود آید.
با توجه به نقش تعیین کننده فناوری ارتباطات و اطلاعات به عنوان جزء جدانشدنی سازمان‌های مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و اهمیت و نقش آنها در بهبود فرآیندهای سازمانی در حوزه مدیریت دانش، باید گفت امروزه بسیاری از روش‌های مستندسازی و تعاملی اشتراک دانش از طریق سامانههای فناوری اطلاعات و ارتباطات در بستر شبکههای اینترنت و اینترانت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع وبلاگ‌ها، سایتهای اینترنت، رایانامه، ویدئو کنفرانس، چت، آموزش مجازی، نرم‌افزارهای مدیریت دانش، سامانههای خبره و شبکههای تعامل اجتماعی، نمونه‌هایی از کاربرد تعامل میان افراد در جهت اشتراک دانش و شفافیت امور است که میتوان از طریق آنها حتی در مرزهای جغرافیایی دور به اشتراک گذارده شود.
در سال‌های اخیر با رشد آموزشهای مجازی و دانشکدههای الکترونیکی، گامی موثر در امر تسهیل آموزش و ارتباطات برداشته شده و حتی اشتراک‌گذاری دانش در سازمان‌ها باعث شده تا راهی برای ایجاد و کسب مزیت‌های رقابتی و رشد اکوسیستم کارآفرینی و کسب و کارهای نوپا به وجود آید.
از کاربردهای مختلف فناوری ارتباطات و اطلاعات به مثابه تاثیرگذاری در مدیریت اشتراک دانش میتوان به موتورهای جست و جو، پرتالهای شبکه، سامانههایDSS، CAD، اینترانت‌ها، رایانامهها و گروههای مجازی اشاره کرد که باعث افزایش سطح تخصصی افراد شده و زمینه‌ساز خلق موقعیتهای جدید اقتصادی می‌شود.
از نمونههای ابزار اشتراک دانش تحت شبکه میتوان از ویکی‌های مبتنی بر ابزارهای فرامتن تحت شبکه برای تسهیل تجمع و اشتراک دانش، وب‌کیوب‌ها برای فراهم کردن محیطی برای اشتراک دانش و تجربه افراد یا گروه‌ها، فلیکرها برای اشتراک‌گذاری تصویر و ویدئو و جوامع برخط، توئیتر برای اشتراک‌گذاری اطلاعات با خواندن یا اشتراک گذاشتن توئیتها به دیگر کاربران، دیگ (Digg) به منزله یک وبگاه پیونددهی جمعی، و استفاده از ابزارهای تحت شبکه برای به اشتراک گذاشتن دانش شامل آموزش مجازی، شبکههای اجتماعی مانند فیس‌بوک، توئیتر و لینک‌این(Linkd in)، اینترنت و اینترانت مانند ایمیل، ویدئو کنفرانس، چت، وبلاگ، مسنجرها، فروم و همچنین تحلیل شبکه اجتماعی مانند تحقیق شبکه من (My net research).
همه این ابزارهای اشتراک دانش تحت شبکه می‌توانند نقش بسزایی در بهبود فرآیند اشتراک دانش در سازمان‌های مناطق آزاد و ویژه اقتصادی برای ظرفیت‌سازی و خلق مزیت و تامین بازار محصولات تولیدی، نرم‌افزاری و خدماتی برای تغییر محسوس در زندگی مردم باشند.
نقش پژوهش در رشد و توسعه صنعت مناطق آزاد
نوع و سطح فعالیت‌های پژوهشی یکی از شاخص‌های اصلی توسعه و پیشرفت محسوب می‌شود، به طوری که موفقیت در تمام فعالیت‌های مربوط به توسعه صنایع، کشاورزی، تجارت، خدمات به گونه‌ای به گسترش فعالیت‌های پژوهشی بستگی دارد. امروزه پژوهش به معنای جمع‌آوری اطلاعات در امور واقعی و اقدام به توضیح آنها براساس قواعد و روش‌های علمی صورت می‌گیرد.
برخلاف گذشته که محقق بدون روش تحقیق اقدام به پژوهش میکرد، امروز تحقیقات براساس روشها و مدلها و چهارچوب نظری صورت می‌گیرد، تا جایی که براساس تفاوت مدلها و نظریات، نتایج موضوعات به طور قطع یکسان نخواهد بود. به همین دلیل سیر تحقیقات براساس نظریات متفاوت است. حوزه صنعت نیز از این قاعده مستثنا نبوده و نیست. در کشورهایی که پس‌انداز ملی به سمت سرمایه‌گذاری هدایت می‌شود، پژوهش جایگاه اساسی داشته و شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز رشد، پارکهای علم و فناوری، مراکز شتاب‌دهنده برای تجاری‌سازی و آکواریومهای فناوری در جهت خلاقیت و نوآوری و شکوفایی تاسیس میشوند.
در ایران و به ویژه مناطق آزاد نیز باید این خلاء برطرف شده و نزدیکی تنگاتنگی بین صنعت و دانشگاهها به وجود آید تا تولید، تجارت و گسترش صادرات جایگاه مناسبی در اقتصاد پیدا کند. کسب و کارهای استارت‌آپی در مناطق آزاد متفاوت است. به طوری که در مناطق ارس و اروند در زمینه تولید و انرژی، در انزلی و کیش در حوزه خدمات فنی مهندسی و فناوری اطلاعات، در چابهار و قشم از نوع خدمات گردشگری و تکنولوژی و در ماکو از نوع کشاورزی و لجستیک است.
علاوه بر امتیازات عمومی فعالیت اقتصادی در مناطق آزاد، تشکیل مراکز نوآوری و فناوری در مناطق آزاد با همکاری و راه‌اندازی شتاب‌دهنده‌های برتر کشور عملیاتی شده است. زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و همچنین امکان بازار مناسب صادرات از دیگر مواردی است که برای این شرکت‌ها در مناطق آزاد ایجاد شده است. این در حالی است که واحدهای صنعتی توانمند مستقر در مناطق آزاد می‌توانند بخشی از بازار مورد نظر استارت‌آپ‌ها را فراهم کنند تا همکاریها را در آن بخش محقق کنند.
عوامل توسعه پژوهش را میتوان به سه بخش عوامل سخت‌افزاری، عوامل نرم‌افزاری و نیروی انسانی تقسیم کرد. عوامل سخت‌افزاری همه امکانات فیزیکی و زیرساخت‌های بنیادی را شامل می‌شود که امکان انجام پژوهش در حوزه‌های مختلف را برای پژوهشگران فراهم میآورد. وجود ابزارهای پژوهشی از قبیل دستگاه‌ها و آزمایشگاه‌های پیشرفته و امکانات شبکه‌ای و رایانه‌ای ازجمله این منابع سخت‌افزاری محسوب میشوند. امکانات نرم‌افزاری، جریان اطلاعات و دانش میان پژوهشگران است که از طریق نشریهها و منابع علمی دیگر به صورت چاپی یا الکترونیکی صورت می‌گیرد.
بخش سوم، مجموعه نیروی انسانی و پژوهشگرانی را شامل می‌شود که با دانش و تلاش خود می‌توانند امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را به خدمت گرفته و طرح‌های پژوهشی گوناگون را تدوین و اجرا کنند.
علاوه بر این، توسعه آتی پژوهش در هر کشوری مبتنی بر گسترش رویکرد پژوهش‌مدار در آموزش آن کشور است که از سطح آموزش ابتدایی آغاز شده و تا پایان تحصیلات دانشگاهی استمرار مییابد. نهادینه شدن پژوهش و کاربردی شدن آن در اجرا و عمل شکل می‌گیرد و صنعت ازجمله مولفه‌هایی است که میتوان از پژوهش برای تجاری کردن ایده‌ها در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی استفاده کرد.
از این‌رو، لازم است رویکردهای تقویت سازمان‌های مناطق در جهت حمایت از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی تقویت شده و شرکت‌های خدمات مشاوره اقتصادی برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی همراه با تهیه گزارش‌های فنی اقتصادی و مالی براساس اولویت‌های تولیدی و خدماتی اقلام وارداتی کشورهای همجوار مورد تشویق قرار گیرد.
به علاوه، شرکت‌های خدمات صادراتی و بازاریاب برای فروش تولیدات و محصولات ساخته شده تقویت و دفاتر نمایندگی مناطق آزاد و ویژه در کشورهای همجوار برای شناسایی نیازها و اقلام تولیدی و نرم‌افزاری مورد توجه قرار گیرند.
شرکت در اکسپوها برای شناساندن توانمندی‌های صادراتی مناطق، به مثابه فرصتی برای بازاریابی خارجی و معرفی ظرفیت‌های صادراتی ایران مدنظر قرار گیرد. برگزاری همایش صادرکنندگان برتر ایران در مناطق آزاد می‌تواند استفاده دو سر سود را هم برای اقتصاد مناطق آزاد و ویژه باز کند و هم دانایی و توانایی مدیران مناطق آزاد را برای کسب آگاهی تخصصی از طریق صادرکنندگان بیافزاید.
همچنین فرصت‌های بیشماری را که حداقل به صورت بالقوه در مناطق آزاد ایران وجود دارد، برای کاهش قیمت تمام‌شده و رقابت‌پذیری تولیدات صادراتی بر روی صادرکنندگان بگشاید. این کار می‌تواند مکمل برگزاری همایش سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی باشد که هرازگاهی در یکی از این مناطق برگزار می‌شود.
وارونگی سرمایه و بحران‌های مالی غرب که ذاتی نظام سرمایه‌داری است و هرازگاهی خود را در عرصه اقتصاد نشان می‌دهد، می‌تواند منافع گشایش بازار ایران به سوی کشورها را به صورت دوطرفه از سوی کشورهای علاقه‌مند به فعالیت در ایران تضمین کند. به ویژه که بهترین فرصت برای توسعه و رشد صنایع صادرات مجدد از طریق مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ایران، برنامه‌ریزی و تهیه اکشن پلان برای رشد آنها مبتنی بر صادرات مجدد براساس اقلام وارداتی کشورهای همجوار ایران است.
این همکاری مشترک با مونتاژ محصولات با لیسانس و تولیدات شرکت‌های بزرگ بین‌المللی می‌تواند زمینه‌هایی برای رشد صادرات مجدد به بازارهای هدف منطقه‌ای از طریق مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ایران باشد تا ضمن ایجاد فرصت‌های جذب سرمایه‌گذاری ایرانی و خارجی، زمینه‌ساز فرصت‌های جدید شغلی برای ایجاد اشتغال و به کارگیری نیروی کار در این مناطق شود.
همچنین اجرای پروژه‌های جدید شامل طرح‌های فولاد، لوازم ساختمانی، ماشین‌آلات و وسایل حمل و نقل از اهمیت چشمگیری برای رشد صادرات مجدد با همکاری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ایران برخوردار است. به علاوه، توجه به راهکار صادرات مجدد از طریق این مناطق با همکاری سایر کشورها ضرورت بسیار دارد.
دیدگاهتان را بنویسید