به گزارش اخبار آزاد مناطق، تحولات دیجیتالی عصر فناوری اطلاعات، علاوه بر نقش موثر در دانشمحور شدن گردشگری، به سفر مسئولانه و خلق تجربه متمایز از سفر منجر شده و بر ضرورت به کارگیری فناوری جامعنگر و آیندهگرا در حوزههای مختلف گردشگری پایدار افزوده است.
شعار روز جهانی گردشگری سال(۲۰۱۸) «گردشگری و تحول دیجیتال» بود، در حالی سپری شد که به نظر میرسد نگاه بهروز و تحولخواهانه مبتنی بر دیجیتال در صنعت گردشگری کشور چندان موردتوجه قرار نگرفته و مغفول مانده است.
توریسم الکترونیک یاE-tourism بخشی از تجارت الکترونیک است که در برگیرنده استفاده از فناوریهای روبه توسعه سریع؛ مانند ارتباطات، صنایع اطلاعاتی و همچنین برنامهریزیهای راهبردی مهماننوازی، مدیریت و بازاریابی است. فعالیتهای ویژه توریسم الکترونیک باید به متصدیان گردشگری، آژانسهای گردشگری و دیگر ساختارهایی که مستقیما با استفاده از وب سایتهای تخصصی، به گردشگری مجازی علاقهمندند، تکیه نماید. این پدیده (توریسم الکترونیک)، هم مصرفکنندگان و هم تولیدکنندگان کالاها و خدمات گردشگری را در چرخه خود وارد مینماید.
مزایای گردشگری الکترونیک که بسیار دارای اهمیت بوده و ما ناچار به استفاده از آن خواهیم بود، عبارتند از:
۱- تبادل اطلاعات در کمترین زمان ممکن بین علاقهمندان به گردشگری
۲- انتشار اطلاعات چندرسانهای به صورت صوتی و تصویری و ویدئویی از مناطق مختلف گردشگری
۳- ظرفیتسازی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات مجازی گردشگران با توریستهای آماتور
۴- معرفی فرصتهای اقامتی
۵- معرفی ظرفیتهای حمل و نقل و…
با این حال، در کشور ما به دلایلی ازجمله نبود زیرساختهای اولیه و پرهزینه بودن ایجاد آنها، رشد ناچیز فناوری اطلاعات و عدم استفاده همه افراد از اینترنت و کمبود سایتهای گردشگری، این صنعت با اقبال عمومی قابل توجهی همراه نشده است؛ اما مزایای بالقوه این فناوری، به ویژه در امر اشتغالزایی و کسب درآمد مستقل از نفت، همه افراد و به ویژه فعالان این بخش را بر آن داشته تا برای رونق این صنعت، تلاش نمایند.
یکی از حوزههایی که تحولات دیجیتالی آن را دچار دگرگونیهای گسترده کرده است، بازاریابی است. صنعت گردشگری یک کشور برای توسعه، نیاز به بازاریابی هدفمند و گسترده دارد تا از این رهگذر، امکان جذب گردشگر از دیگر کشورهای جهان فراهم شود. از آنجا که این صنعت ماهیتی فرامرزی دارد، بازاریابی دیجیتال در آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. براساس آمارهای موجود و در سال۲۰۱۵ میلادی، سهم هزینههای بازاریابی دیجیتال از کل بازاریابی جهان در حدود ۳۵درصد بوده که این رقم در سال۲۰۱۷ به نزدیک ۴۵درصد رسید؛ ارقامی که نشان میدهد بازاریابی دیجیتال به سرعت در حال تسخیر بازاریابی به شیوه سنتی است.
این روزها در پی تشدید تحریمهای بینالمللی شده امریکا، موجی از اخبار منفی در مورد ایران در رسانههای پرنفوذ غربی شکل گرفته و به این ترتیب برای اینکه بازاریابی و تبلیغ برای سفر به ایران موثر واقع شود، نیاز است که گردشگری بیش از هر زمانی به ابزارهای کارآمد و بهینه تبلیغات و بازاریابی مسلح باشد؛ از همین رو بهرهگیری از الگوهای موفق و موثر بازاریابی دیجیتال باید در دستورکار بنگاههای فعال گردشگری و همچنین مدیریت سازمانهای مناطق آزاد قرار گیرد.
همچنین توسعه فرهنگی در استفاده صحیح از فناوری اطلاعات، آشناسازی مردم با ساختار، عملکرد و مزایای فناوری اطلاعات، ایجاد زیرساختها و بسترهای مناسب شبکهای و مخابراتی، ایجاد زمینههای مناسب جهت گسترش بانکداری الکترونیک، ایجاد انگیزه و تمایل در مدیران، کارکنان تاسیسات گردشگری و آموزش دادن آنها برای استفاده موثر از فناوری اطلاعات نیز در سرلوحه برنامههای کلان سازمانها میباشد.
همواره ایران یک مقصد جذاب اما پر از ابهام و رمز و راز برای گردشگران خارجی بوده است، تا جایی که خیلی اوقات گردشگران عطای بازدید از ایران را به لقایش میبخشیدند. البته در این میان نباید از وجود اطلاعات نادرست و شایعات در سطح بینالمللی چشمپوشی کرد. در چنین شرایطی نقش استارتاپها در صنعت گردشگری، بسیار حائز اهمیت است.
گردشگری، صنعتی است که با کمترین سرمایه، بیشترین درآمد و اشتغال را نصیب کشور میکند، چراکه همه چیز ازجمله آثار و اماکن باستانی و تاریخی و طبیعی برای این کار در اغلب نقاط کشور وجود دارد. در صنعت گردشگری به ازای ورود هر گردشگر به کشور دستکم ۵شغل ایجاد میشود و میزان اشتغال بخش گردشگری نیز سریع تر از سایر بخشها است. اشتغال، درآمد و تفریح از نیازهای اساسی بشر است و همه اینها در گردشگری وجود دارد و این صنعت ظرفیت پاسخگویی به همه اینها را در اختیار دارد.
گردشگری یک پدیده فراگیر است که به طور مستقیم و غیرمستقیم در کارآفرینی و اشتغال نقش دارد، در حالی که در سایر حوزهها این خصوصیت کمتر دیده میشود. گردشگری از نظر اشتغال و ایجاد بسترهای اشتغال در جایگاه بالایی قرار دارد و شمار افرادی که در گردشگری میتوانند فعال شوند، زیاد است.
توسعه کسب و کارهای کوچک خانگی و جمعی، جذب سرمایهگذار داخلی و خارجی، تربیت راهنمایان تور و حمایت از ابداعات، اختراعات و نوآوریهای متحول کننده در صنعت گردشگری ازجمله راههای گسترش کارآفرینی در صنعت گردشگری است.
دسترسی راحتتر به اطلاعات گردشگری و همین طور امکان خرید آنلاین بلیط چارتر و سیستمی و مقایسه قیمتها و همچنین رزرو اماکن اقامتی به صورت آنلاین از اهرمهای اصلی رشد گردشگری در سالهای اخیر ایران هستند. البته این فضا هنوز بخشهای بکر زیادی دارد که ازجمله آنها میتوان به تولید محتوای بینالمللی اشاره کرد. محتوایی که علاوه بر معرفی ایران، زمینهساز ایجاد تصویری امن از ایران در بین مردم کشورهای مختلف جهان است.
نهادهایی همچون سازمان ملل، تلاشهای گستردهای برای جلب توجه دولتها به موضوع ایجاد امنیت در فضای سرمایهگذاری و خصوصا سرمایهگذاری در کسب و کارهای نوپا و استارتاپها انجام میدهند؛ نکتهای که در پیام سال گذشته دبیرکل سازمان ملل متحد به مناسبت روز جهانی گردشگری نیز مورد تاکید قرار گرفت.
به نظر میرسد مسیر توسعه گردشگری بیش از هر زمان دیگری از امکانات دیجیتالی میگذرد؛ مسیری که قرار گرفتن در خارج از آن، این توسعه را تحتالشعاع قرار میدهد.
امروزه صنعت گردشگری به یکی از صنایع مهم درآمدزای جهانی تبدیل شده که با نفوذ و گسترش فناوری اطلاعات، جهان را تبدیل به دهکدهای فرامنطقهای با رویکردی جهانی کرده است؛ به طوری که زندگی در این دهکده، نیازمند خلق موقعیتها و فرصتهای جدید میباشد.
برای بهرهبرداری از این فرصت درآمدزا، به آگاهی و همراهی با موج نوین فناوری نیاز داریم که هر چه در تحقق آن سهلانگاری کنیم، فرصتها را به دیگر رقبای منطقهای خود خواهیم سپرد.
با ورود به بازار رقابتی جهانی، تجهیز امکانات و بهرهبرداری از فناوریهای نوین در قالب «گردشگری الکترونیکی» از الزاماتی است که باعث افزایش منابع درآمدی و ایجاد اشتغال و بهبود خدمات اجتماعی میشود.
صنعت گردشگری الکترونیکی با به کارگیری فنآوریهای نوین ارتباطی و اطلاعات به منظور توسعه صنعت، امکان ارائه اطلاعات دقیق و بهروز و همچنین ارائه خدمات جدید به کاربران و گردشگران را در هر جای دنیا میدهد. این اطلاعات و تسهیلات، به گردشگر این امکان را میدهد که برای سفر کردن به نقطهای خاص، به صورت مجازی امکان سفر، مزایا و معایب سفر را بررسی کند و به راحتی در مورد انجام سفر تصمیم بگیرد.
مناطق آزاد تجاری-صنعتی پتانسیل جذب گردشگران زیادی را علاوه بر بعد سیاحتی و فرهنگی، برای فعالیتهای اقتصادی و ایجاد کسب و کارهای جدید، نقش ویژهای دارا هستند که عایدات آن میتواند از منابع درآمدی جدید مناطق باشد.
با همگامسازی صنعت گردشگری در بستر فناوری اطلاعات، میتوان به طور مستقیم به ایجاد الگوهای جدیدی در رفتار تصمیمگیری مسافران کمک کرد. همچنین رشد نوآوری سبب افزایش کارایی صنایع خرد و متوسط در ایجاد کسب و کارهای جدید خواهد شد. ایجادAP برای خدماترسانی به مسافرین ازجمله تهیه بلیط، مقایسه قیمت و مدت زمان سفر از طریق وسایل نقلیه مختلف ازجمله قطار، هواپیما، کشتی و… این امکان را به گردشگران میدهد تا براساس بودجه، برنامه سفر خود را تنظیم نمایند. اپلیکیشنهای راهنمای گردشگری علاوه بر کتابچه، نقشه و مناطق دیدنی میتوانند به صورت آنلاین فرد گردشگر را در آن فضا به صورت مجازی قرار دهد، به طوری که قبل از سفر، گردشگران میتوانند تمام فضاها را قبل از بازدید مورد بررسی قرار دهند.
بنابراین، هرگونه رشد و توسعه در صنایع گردشگری، باعث افزایش تولید ناخالص داخلی کشور و به دنبال آن گسترش صادرات محصولات مربوط به صنایع دستی خواهد شد. این مسئله ترغیب سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی را در دهکده جهانی و ایجاد کشش به سمت کانونهای پیشرفت مناطق آزاد از طریق فناوری اطلاعات در مقاطع کلان می شود.
با گسترش فناوری اطلاعات، که بسیاری از جنبههای محاسباتی و فناوری را دربرمیگیرد، باید گفت چتر فناوری اطلاعات بسیار بزرگ است و بسیاری از زمینهها را پوشش میدهد. متخصصان فناوری اطلاعات وظایف گوناگونی دارند، از نصب برنامههای کاربردی تا طراحی شبکههای پیچیده رایانهای و پایگاه دادههای اطلاعاتی ازجمله زمینههای فعالیت متخصصین فناوری اطلاعات به شمار میروند.
افزایش چشمگیر تنوع تجهیزات و خدمات مربوط به فناوری اطلاعات، مدیریت خدمات ارائه شده در این زمینه را با مسائل فراوانی روبهرو کرده است. مدیریت رسیدگی به مشکلات و درخواستها، مدیریت تجهیزات و منابع در رابطه با خدمات پشتیبانی فنی و تخصیص آنها به کاربران و همچنین نظارت، کنترل و برنامهریزی در این زمینه ازجمله مواردی است که مدیران حوزه فناوری اطلاعات را در حوزه گردشگری مناطق آزاد بر آن داشته تا برای خود ابزارهای سودمند و کارآمدی تدارک ببینند؛ ازجمله این ابزارها، میتوان به نرمافزارهای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات اشاره کرد که میتوانند مدیران، کارشناسان و تکنسینها را در این باره یاری رسانند.
براساس آمار منتشر شده از سوی سازمان جهانی گردشگری، صنعت گردشگری بعد از صنایع پتروشیمی و نفت در رتبه سوم صادرات جهانی قرار گرفته است.
از هر ۱۰شغل موجود در دنیا یک شغل در حوزه خدمات گردشگری است، ۱۰درصد از تولید ناخالص داخلی دنیا از گردشگری است، ۷درصد صادرات جهانی مربوط به حوزه گردشگری است، درآمد حاصله از صادرات گردشگری بیش از ۱٫۴میلیارد دلار بوده است و ۳۰درصد صادرات خدمات جهانی در حوزه گردشگری صورت گرفته است.
حال با توجه به تاثیرات گردشگری در رشد اقتصادی، ایجاد شغل، توسعه، محافظت و نگهداری از محیط زیست و فرهنگ جوامع و در نهایت نویددهنده صلح و امنیت جهانی میتوان به اهمیت بازاریابی گردشگری بیش از پیش پی برد.
بازارها با ورود به قرن بیست و یکم، دچار تغییرات بسیار اساسی شدند. امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور سریع در حال گسترش و اثرگذاری بر تجارت و وسیلهای برای رقابت سازمانها است. فناوریها بر سازمانهای خدماتی اثرگذار هستند و آنها را به سمت تجارت هدایت میکنند. برای مثال به طور فزآینده، مصرفکنندگان میتوانند برای کل محصولات گردشگری اعم از خرید آنلاین بلیط، رزرو هتل، بستههای تورهای مسافرتی خود به طور مستقیم اقدام نمایند و بدین شکل آنها نیازمند انعطاف، خصوصی شدن، در دسترس بودن و در ارتباط با سازمانهای گردشگری هستند.
با رشد چشمگیر و فراگیر شدن تلفنهای همراه هوشمند، اینترنت و شبکههای اجتماعی در دهه اخیر، بنگاههای خدماتی مانند گردشگری نیز برای بازاریابی محصولاتشان، خود را با این ابزارهای روز تطبیق داده و بازاریابی دیجیتال به یکی از مهمترین رویکردهای بازاریابی در دنیای امروز بدل شده است. بازاریابی دیجیتال به خصوص در حوزه خدمات، اهمیتی دوچندان پیدا میکند؛ چراکه عموم مشتریان بنگاههای خدماتی، در واقع مشتریانی هستند که کیلومترها با مقاصد خود فاصله دارند و بنابراین، بخش قابل توجهی از اقداماتی که برای جذب این مشتریان صورت میگیرد به صورت ارتباط از راه دور و عموما در بستر اینترنت رخ میدهد.
پیشرفت سریع فنآوری، به خلق عصر دیجیتالی منجر شده است. رشد انفجاری کامپیوترها، ارتباطات از راه دور، اطلاعات، حمل و نقل و فنآوریهای دیگر، بر روشهای ارائه ارزش به مشتریان تاثیر عمدهای گذاشته است. امروزه بیش از هر زمان دیگر با افراد دور و نزدیک در دنیا ارتباط داریم. انفجار فنآوری، راههای جالبی برای آگاهی و پیگیری وضعیت مشتری و ارائه محصولات و خدمات متناسب با نیازهای منحصربهفرد هر کدام از مشتریان فراهم کرده است.
لزوم توجه به بخشبندی بازار در بازاریابی دیجیتال گردشگری امری اجتنابناپذیر است. بخشبندی بازار، فرآیندی است که براساس آن یک بازار به زیربخشهای متمایزی از مخاطبان تقسیمبندی میشود که هر گروه دارای نیازها و مشخصات متفاوتی نسبت به دیگر گروهها میباشد و لذا بخشبندی بازار در واقع قلب فعالیتهای بازاریابی است و استراتژیهای بازاریابی بدون توجه به بخشبندی بازار موفق نخواهند بود.
معمولا بخشبندی بازار را به منظور شناسایی انواع گونهها، براساس متغیرهای چهارگانه زیر انجام میدهند:
– متغیرهای جغرافیایی (براساس محل استقرار)
– متغیرهای جمعیت شناختی (براساس عواملی نظیر سن، جنس، درآمد، میزان تحصیلات، شغل، نژاد، ملیت و…)
– متغیرهای روانشناختی (براساس نوع نگرش، شخصیت گردشگران، شیوه زندگی یا طبقه اجتماعی و…)
عدم اتخاذ برنامهریزی بازاریابی گردشگری موارد زیر را سبب میگردد:
– از دست دادن فرصتها در بازارهای در حال رشد
– از دست دادن سهم بازار به دلیل اقدامات رقبا
– مواجهه با مشکلات مربوط به تقاضا در فصل کم متقاضی
– شناخت محدود نسبت به محصولات عرضه شده در مقصد موردنظر
– ضعف در سیستم اطلاعات
– نزول کیفیت خدمات به پایینتر از حدود قابل قبول
– مواجه شدن با مشکل در جذب واسطهها جهت عرضه محصولات
– کاستن از قدرت خلاقیت و انگیزه کارکنان
وی گفت: جهت حضور بیشتر و بهتر در کسب و کار گردشگری ایران موارد زیر پیشنهاد میگردد:
– ایجاد وب سایت استاندارد گردشگری مناسب
– جدی گرفتن شبکههای اجتماعی
– استفاده از سلبریتیها در شبکههای اجتماعی
– تبلیغات و نمایشهای ویدئویی خصوصا تولید فیلمهای کوتاه و عکس
بازاریابی دیجیتال نیز دائما باید خود را با این ابزارها که مرتبا بهروز میشوند، تطبیق دهد. ممکن است یک ابزار در یک سال با اقبال گستردهای مواجه باشد و سال بعد از آن به کلی فراموش شود؛ بنابراین شرکتها و بنگاههای خدماتی گردشگری که بازاریابی دیجیتال برای آنها از اهمیت بالایی برخوردار است، به صورت متناوب ابزار موجود را رصد میکنند، میزان استقبال از هر کدام را میسنجند و متناسب با بازدهی هرکدام برای بازاریابی از طریق مطلوب سرمایهگذاری میکنند.
به نظر میرسد کسب و کارهای گردشگری حالا اگر میخواهند از قافله امکانات تکنولوژیکی بازاریابی جا نمانند، باید در جهت تولید محتوای گردشگری و از روندهای جدید پیروی کنند.
دیدگاهتان را بنویسید