محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت:

ظرفیت‌سازی در مسیر رونق تولید با بهره‌مندی از مزیت‌های داخلی

سال‌1398 توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران «سال رونق تولید» نامگذاری شد؛ چنانچه شعار رونق تولید محقق شود، شاهد تحول در بخش‌های مختلف، کاهش نرخ بیکاری، بهبود اوضاع معیشتی مردم، تغییر مثبت در نظام بانکی، افزایش ارزش پول، کاهش تورم و اتفاق‌های مثبت دیگر خواهیم بود. یکی از مهم‌ترین نتایج رونق تولید، رشد اقتصادی و رونق اقتصادی است. رشد اقتصادی کشور در گرو رونق تولید داخلی است و توجه به این امر سبب اشتغال‌زایی و توسعه ظرفیت‌های داخلی می‌شود. همه می‌دانیم که تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی مشکلات فراوانی را برای تولید داخلی به وجود آورده و باید به نحوی از این شرایط عبور کرد. رشد اقتصادی کشور در صورت رونق تولید داخلی محقق می‌شود که نتیجه آن شتغال‌زایی و رشد پتانسیل‌های داخلی در حوزه‌های مختلف صنعتی می‌باشد.

به گزارش اخبار آزاد مناطق، برای بهتر به نتیجه رسیدن در این مسیر، باید تولیدکنندگان توسط دولت حمایت شوند، به عنوان مثال اعطای وام‌های کم‌بهره و یا کاهش مالیات پرداختی توسط کارگاه‌های تولیدی می‌تواند از مشکلات این کارگاه‌ها تا حدی بکاهد. همچنین برای رونق دادن به تولید داخلی، لازم است نظام بانکی کشور سامان داده شود و به جاى نگاه تجارى بر تسهیلات اعطایى، رویکرد حمایتى داشته باشیم. مهم‌ترین تهدید برای رونق فعالیت‌های اقتصادی، بحث قاچاق کالا به داخل کشور است که می‌تواند تولید داخلی را از پا درآورد. بنابراین لازم است اقدامات لازم برای مقابله با قاچاق کالا صورت گیرد.

تحول در بخش‌های مختلف، کاهش نرخ بیکاری، بهبود اوضاع معیشتی مردم، بهبود اوضاع اقتصادی، تغییر مثبت در نظام بانکی، کاهش تورم، افزایش ارزش پول، کاهش تورم و…  همگی می توانند نتیجه رونق تولید باشند. به همین منظور به با محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی به گفت‌و‌گو نشستیم تا راهکارها و اقدامات مجلس را در جهت به ثمر رسیدن رونق تولیدات داخلی در شرایط سخت تحریمی این روزهای کشور از ایشان جویا شویم که در ادامه می‌خوانید.

 

بهبود مجموعه‌ شاخص‌های اقتصادی کشور با رونق تولید داخلی

در راستای توجه ویژه‌ رهبر انقلاب اسلامی به مباحث اقتصادی در کشور که در طی سال‌های اخیر هر یک از سال‌ها را با یکی از عناوین و موضوعات مهم ناظر به مسئله‌ اول کشور یعنی اقتصاد نامگذاری کرده‌اند، به ‌نظر می‌رسد آن چیزی که می‌تواند منجر به بهبود مجموعه‌ شاخص‌های اقتصادی در حوزه‌های کلان اقتصادی کشور شود، موضوعی تحت عنوان تولید هست و اگر این ظرفیت در اقتصاد کشور با توجه به امکانات، پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری چه در بخش‌های دولتی و چه در بخش‌های خصوصی به‌کار گرفته شود، طبیعتا آثار و پیامدهایی مثبتی را می‌تواند در بخش‌های مختلف اقتصادی به ‌همراه داشته باشد.

ما در سال‌۹۷ با یک شوک ارزی در اقتصاد کشور مواجه شدیم که آن شوک ارزی با تدابیری اشتباه موجب ایجاد مشکلاتی در متغیرهای کلان اقتصادی شد. یکی از آن موضوعاتی که به شدت اثر منفی در معیشت مردم گذاشت، آثار تورمی ناشی از کاهش قدرت خرید به ‌دلیل کاهش ارزش پول ملی بود و این کاملا در جامعه ملموس و محسوس است. اما در کنار این وضعیت، ظرفیت صادراتی به ‌عنوان یک ظرفیت و یک پتانسیل بالقوه برای اقتصاد کشور ایجاد شد؛ یعنی در بعضی از کشورها برای اینکه بتوانند صادرات کشورشان را افزایش بدهند، خودشان اقدام به کاهش ارزش پولی ملی می‌کنند. اخیرا چینی‌ها در ارتباط با سیاست تجاری آمریکا که کالاهای چینی را به کشور آمریکا ممنوع اعلام کرد، در اقدامی متقابل نیز آنها واردات کالاهای آمریکایی را ممنوع اعلام نکردند، بلکه ارزش پول ملی‌شان را در مقابل ارزهای خارجی مثل دلار آمریکا کاهش دادند. مفهوم این جمله این است که صادرات کشور چین در مقایسه با وضعیت قبلی می‌تواند افزایش پیدا کند. دلیلش هم این است که مزیت‌های صادراتی ایجاد می‌شود و از طرف دیگر مزیت‌های وارداتی هم در کنارش ایجاد می‌گردد. یعنی قبلا کالاهایی که از آمریکا وارد می‌شدند، با نرخ‌های ارزان‌تری بود، اما با تغییر ارزش پول ملی که چینی‌ها انجام دادند، اکنون کالاهای آمریکایی با قیمت‌های گرانتری به دست مردم چین می‌رسد.

در ارتباط با کاهش ارزش پول ملی، چه به صورت خواسته یا ناخواسته، علی‌رغم همه‌ معایب و آثار منفی تورمی، یک مزیت ویژه در اقتصاد ایجاد می‌کند و آن مزیت این است که ما با توجه به  کاهش ارزش پول ملی، شاهد افزایش قیمت‌های وارداتی و از طرفی ایجاد مزیت‌های صادراتی هستیم. مفهوم ساده‌ این جمله این است که مزیت‌های صادراتی باید از تولید ایجاد شود و تا تولیدی صورت نگیرد، صادراتی صورت نمی‌گیرد که ما از مزیتش برخوردار باشیم. از طرفی چون متوسط مصرف در بلندمدت از بین نمی‌رود و در شرایط جدید کالای وارداتی گران تمام می‌شود، لذا کالاهای داخلی جایگزین واردات می‌شوند. اگر این را مبنا قرار دهیم، افزایش قیمت شدید کالاهای وارداتی باعث می‌شود که ما بتوانیم کالاهای داخلی را با قیمت‌های پایین‌تر تولید کنیم. محدودیت‌های ناشی از قیمت‌های رقابتی در واردات و همچنین مزیت‌های صادراتی در قیمت‌های صادراتی باعث می‌شود که ما از دو جهت به سمت تولید حرکت کنیم. یعنی رونق تولید شاید اصلی‌ترین موضوعی است که متناسب با شرایط فعلی اقتصاد ایران از این ظرفیتی که علی‌رغم شرایط سخت ارزی پیش آمده است، می‌تواند به نحو مطلوبی اقتصاد ایران را بهره‌مند کند و شاید اصلی‌ترین موضوع بوده باشد.

 

تاثیر رونق تولید بر متغیرهای اقتصادی و ارزش پول ملی

وقتی تولید در کشوری انجام می‌شود، اولین نکته‌ای که وجود دارد این است که اثر تولید در شاخصی تحت عنوان نرخ رشد اقتصادی خودش را نشان می‌دهد و وقتی ما می‌خواهیم نرخ رشد اقتصادی را محاسبه کنیم، مجموع ارزش کالاها و خدمات تولید شده در یک سال مالی را با یک سال دیگر مقایسه می‌کنیم و بعد می‌گوییم چقدر رشد داشته است. از طرف دیگر تولید منجر به کاهش واردات می‌شود. کاهش واردات مفهومش این است که تراز بازرگانی مثبت می‌شود و به‌عنوان شاخص و مؤلفه‌ حوزه‌ تراز بازرگانی و یا تراز ارزی محسوب می‌شود. از طرف دیگر صادرات را افزایش می‌دهد که این نیز تاثیر مثبت بر فرآیند تراز تجاری کشور دارد و هر دوی اینها کمک می‌کند به اینکه ما بتوانیم وضعیت بهتری در منابع و مصارف ارزی کشور داشته باشیم.

بهبود در منابع و مصارف ارزی کمک می‌کند به اینکه نرخ ارز در یک تعادل منطقی‌تری قرار بگیرد و قدرت و چانه‌زنی بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز افزایش پیدا کند. این افزایش برای اینکه تغییر ارزش پول ملی شکل بگیرد، کمک می‌کند و ما می‌توانیم با استفاده از ظرفیت تولید و ایجاد ارزآوری و کاهش خروج ارز از کشور به شرایطی برسیم که بازار ارز را به یک نرخ منطقی و متعادل برسانیم که ارزش پولی ملی را بتواند تقویت کند؛ بنابراین تولید ریشه‌ همه‌ اینهاست. همچنین موضوع بخش اشتغال یکی از شاخص‌های بسیار مهم ماست. هر واحد تولیدی که به جریان می‌افتد، متناسب با مقیاسش، اشتغال‌های متناسب با خودش ایجاد می‌کند، طبیعتا متناسب با این شرایط اثر مثبت ناشی از این وضعیت را ما در حوزه‌ اقتصاد کشور می‌توانیم شاهد باشیم. بنابراین مؤلفه‌هایی همانند اشتغال، کاهش میزان تورم در اقتصاد کشور، تقویت ارزش پول ملی، تقویت تراز بازرگانی کشور و تراز تجاری کشور به افزایش میزان تولید ناخالص داخلی و یا تولید ناخالص ملی کشور کمک می‌کنند.

 

ضرورت ایجاد اصلاحات بنیادین جهت تقویت و رونق تولید

به ‌نظر من برای تقویت و رونق تولید، یک بخش سیاست‌های تشویقی است که باید اتخاذ شود و بخش دیگر سیاست‌هایی است که موانع را از سر راه تولید برمی‌دارد. الان اگر ما بررسی کنیم که چه مواردی مانع تولید در اقتصاد کشور هستند، می‌توانیم به سه شاخص اصلی اشاره کنیم:

۱- وضعیت نظام مالیاتی در کشور

۲- وضعیت نظام بیمه‌ای در کشور

۳- وضعیت نظام بانکی کشور

انتظار این است که در این حوزه‌ها یعنی در بخش مالیات بر عملکرد، بخش مالیات بر ارزش افزوده و حوزه‌ بحث‌های بانکی اصلاحات قانونی صورت بگیرد.

همچنین اصلاح ساختار نظام بانکی و ساماندهی وضعیت خود نظام بانکی در ابعاد مختلف باید انجام شود تا بتواند از واحدهای تولیدی حمایت و پشتیبانی کند تا خودش دچار مشکل نشود. وضعیت ناترازی نظام بانکی هم یکی از چالش‌های اساسی ماست که باید هم‌زمان با کمک به بهبود شرایط تولید، به خود بانک‌ها هم کمک شود تا از این وضعیت خارج بشوند.

در حوزه‌ تامین اجتماعی نیز اصلاح ساختار نظام تامین اجتماعی برای این حوزه یک امر کاملا ضروری و اساسی است. در حوزه‌ سیاست‌های تشویقی، انتظار بر این است که کشور براساس شرایطی که دارد بتواند هدف‌های بلندمدت خودش را برای رسیدن به شاخص‌های توسعه پیگیری کند. خیلی از این محدودیت‌هایی که ما در بخش‌های مختلف در حوزه‌ سرمایه‌گذاری از آن نام می‌بریم، می‌تواند با رویکرد سیاست‌های تشویقی دولت برای یک بازه‌ زمانی کوتاه‌مدت یا میان‌مدت به مزیت‌های سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشور تبدیل شود. بنابراین انتظار از دولت این است که بسته‌ پیشنهادی خود را در حوزه‌ سیاست‌های تشویقی برای سرمایه‌گذاری، برای رونق تولید واحدهای تازه تاسیس شده یا واحدهای موجودی که به ‌دنبال گسترش توسعه خود هستند، ارائه کند. پس سیاست‌های تشویقی دولت بسیار مهم است و در بخش‌های مختلف قابلیت اجراست. لذا دو سیاست‌گذاری کلان باید در سال‌۹۸ به‌صورت جدی توسط دولت پیگیری شود:

۱- سیاست‌هایی که مانع تولید هستند و باید برداشته شوند

۲- سیاست‌های تشویقی که برای تولید و صادرات باید در نظر گرفته شوند

مطابق گزارش‌هایی که داریم، بعضی از دستگاه‌ها تخلفاتی کردند، عدول از قانون انجام دادند و ما چون نمی‌توانیم در مقابل این وضعیت ساکت باشیم، به‌ جای تحقیق و تفحص و اقدامات دیگر، پرونده را آماده کردیم و مستقیم به دستگاه قضایی ارجاع دادیم. گزارش آن در سال‌۹۷ نهایی شده است و جزء اولین پرونده‌هایی است که ان‌شاالله ظرف یکی دو ماه آینده گزارش آن به صحن علنی مجلس خواهد آمد.

 

تولید بیشتر، مالیات کمتر و مصرف بیشتر در دستورکار کمیسیون اقتصادی

ما در کمیسیون اقتصادی مجلس یک مجموعه‌ای از کارها را از سال‌های گذشته شروع کرده‌ایم که نزدیک به دو سال‌ونیم زمان برد و نهایت در پایان سال‌۹۷ آماده شد. اولین نکته‌ای که در ارتباط با این موضوع مطرح می‌شود، بحث اصلاح قوانین مالیاتی است. مالیات بر ارزش افزوده به‌ دلیل اجرای ناقص و همچنین اشکالاتی که در محتویات قانون بود، به‌ جای اینکه به مصرف اصابت کند، متاسفانه به تولید اصابت کرد و آثار زیان‌باری را بر اقتصاد کشور وارد کرد که مشکلات متعدد واحدهای تولیدی در بحث مالیات بر ارزش افزوده نمونه‌ بارز آن است. ما در تلاش حدود دو سال‌ونیم شبانه‌روزی خود بر روی این موضوع، توانستیم اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده در کمیسیون اقتصادی را به تصویب برسانیم و بعد از ده‌ها جلسه‌ کارشناسی و کار تخصصی، توانستیم تقریبا بخش عمده‌ای از مشکلات اجرایی و محتوایی قانون را در این باره برطرف کنیم. در حال حاضر گزارش آن چاپ شده است و در دستورکار مجلس قرار گرفته است که یک اقدام خیلی مهم در راستای کمک به تولید کشور و رونق آن عملیاتی خواهد شد. ضمن اینکه سال گذشته ما موضوع لایحه‌ قانون ایجاد صندوق‌های مکانیزه‌ فروش را هم که تقریبا همراه با موضوع قانون مالیات برارزش افزوده است را در مجلس در کمیسیون اقتصادی به اتمام رساندیم که در صحن علنی تصویب شد و در فرآیند اصلاح ایرادات شورای نگهبان قرار گرفت.

از طرف دیگر ما موضوع مالیات بر عملکرد را داریم که گزارش کارشناسی آن را تهیه کرده‌ایم. مذاکراتی با دولت و وزارت اقتصاد داشتیم که خوشبختانه توافقات انجام شده حاکی از آن است که ما می‌توانیم برای کمک به تولید در سال‌۹۸، نرخ مالیات بر عملکرد را کاهش بدهیم. مفهوم این جمله این است که ما با کاهش نرخ مالیات بر عملکرد، موجبات شرایط بهبود رونق اقتصادی به ‌عنوان یک عامل بازدارنده را به شکلی تقلیل بدهیم و به رونق کمک کنیم. الان در ایران نرخ مالیات بر عملکرد حدود ۲۵درصد است که کشور ما جزء کشورهایی است که نرخ آن بالاست. پیشنهاد ما در مرحله‌ اول این بوده است که آن را به بیست درصد و در فاز بعدی به پانزده درصد کاهش دهیم. اما با توجه به اینکه نرخ مالیات کاهش پیدا می‌کند، بعضی‌ها فکر می‌کنند حجم مالیات هم کاهش پیدا می‌کند، ولی میزان مالیات اگر بیشتر نشود کمتر نخواهد شد. دلیلش هم این است که میزان فرار مالیاتی را کاهش می‌دهد و برای اقتصاد ظرفیت‌سازی می‌کند. لذا ما در حوزه‌ مالیات در راستای سیاست‌های حوزه‌ اقتصاد مقاومتی و ابلاغیه‌ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، دو موضوع مهم را داریم: یکی تولید بیشتر در سال‌ جاری و دیگری مالیات کمتر و مصرف بیشتر، مالیات بیشتر. این اساس حرکت ما در حوزه‌ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در سال جاری است.

همچنین سال گذشته، در مهرماه اصلاحیه‌ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز را به اتمام رساندیم که قانون بسیار مهمی است و همیشه مورد تاکید رهبر انقلاب بوده است که یکی از دلایل رکود در اقتصاد ما و ضعف تولید در داخل کشور، وجود حجم زیاد کالای قاچاق در کشورمان است. امیدوارم تا پایان خردادماه امسال، بتوانیم اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز را که کار بسیار مهمی است و کمک زیادی به تولید کشور خواهد کرد را در مجلس نهایی کنیم. این هم یکی از اقدامات مهم کمیسیون اقتصادی است.

وقتی ما ظرفیت تولید در اقتصاد کشور را فعال می‌کنیم، یک بخش آن جایگزین کالاهایی وارداتی  می‌شود. اگر کالایی بی‌کیفیت تولید شود، حتما نگرانی جدی وجود دارد. شرط ما وجود کالایی است که از حداقل کیفیت برخوردار شود. اگر از حداقل برخوردار باشد با توجه به تمایلات کم در داخل کشور، می‌تواند جایگزین خوبی برای واردات باشد.

در بحث حوزه‌ نظام بازار پول کشور هم، ما سه اقدام را پیگیری کردیم: اقدام اول، در ارتباط با اصلاح قانون بانک مرکزی است که حدود پنجاه سال است که این قانون تصویب شده و تغییراتی نداشته است. یکی از اشکلات مهم قانون بانک مرکزی، عدم استقلال آن است و این عدم استقلال باعث ایجاد چالش برای سیاست‌های ارزی و پولی در داخل کشور شده است که نمونه‌هایش را چه در دولت فعلی و چه در دولت‌های قبلی شاهد بوده‌ایم. خوشبختانه تلاش زیادی در کمیسیون اقتصادی انجام شد و در تابستان سال گذشته، توانستیم اصلاح قانون بانک مرکزی را نهایی کنیم. مهم‌ترین ویژگی این قانون جدید، استقلال بانک مرکزی از دولت خواهد بود که شرایط جدیدی را برای سیاست‌های حوزه‌ پولی و ارزی کشور ایجاد خواهد کرد که برای تولید بسیار مهم است و رونق تولید را می‌تواند تحت تاثیر قرار بدهد. همچنین موضوع تغییر ساختار جدید بانک مرکزی در قانون دیده شده است. مثلا ایجاد سازمان نظارتی که بخش زیادی از چالش‌هایی که در حوزه‌ ایجاد موسسات غیرمجاز و مجموعه‌ سیاست‌های نظارتی بانک مرکزی داشته‌ایم را کاملا تغییر می‌دهد. این تغییرات منطبق بر آخرین دستاوردهای نظام بانک مرکزی در دنیا تعریف شده است و امیدواریم که هرچه سریع‌تر عملیاتی شود و به تصویب برسد.

اقدام دوم، ایجاد بانک جدید تحت عنوان بانک توسعه است که بتواند ظرفیت منابع عمومی کشور را برای ایجاد سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف توسط دولت فراهم کند. در این امر هم از تجربه‌ سایر کشورها استفاده شده و گزارش آن نهایی شده است و ان‌شا‌الله به زودی به صحن علنی مجلس می‌رود.

اقدام سوم، اصلاح قانون بانکداری است که بعد از مدت‌ها تقریبا می‌توانم بگویم هفتاد درصد آن به اتمام رسیده است و امیدوارم تا خردادماه امسال در کمیسیون اقتصادی مجلس این اصلاح را به اتمام برسانیم. امیدواریم قانون جدید هم شبهات ربوی بودن و دغدغه‌ مراجع تقلید را برطرف کند و هم به فعالان اقتصادی کمک کند و نظام بانکی را بهبود ببخشد و بتواند در حوزه‌ مسائل مرتبط با بهبود شرایط بین تامین مالی در حوزه‌ بانکی با واحدهای تولیدی موثر باشد. مجموع این اقدامات در نیمه‌ اول سال‌۹۸، ان‌شا‌الله برای تحقق فرمان رهبر انقلاب در بحث رونق تولید در اقتصاد کشور خواهد بود.

نکته‌ بعدی سیاست‌های نظارتی ماست. ما به ‌دلیل اهمیت سیاست‌های نظارتی، کار جدی‌ای را از سال گذشته شروع کردیم. اولین گزارش ما در ارتباط با تخلفات بانک مرکزی، اعمال ماده‌‌۲۳۶ است که در اصلاحیه‌ جدید آئین نامه‌ مجلس به ماده‌‌۲۳۴ تغییر پیدا کرده است. ماده‌۲۳۶ یا همان ماده‌۲۳۴ این را می‌گوید که اگر دستگاهی ضوابط قانونی را رعایت نکرد، مجلس و کمیسیون تخصصی آن می‌تواند ورود پیدا کند، و پرونده را مستقیما بعد از تصویب در کمیسیون و تصویب در صحن علنی مجلس به دستگاه قضا بفرستد. این اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی است که گزارش پرونده‌ بانک مرکزی در کمیسیون مجلس تهیه شد که ان‌شا‌الله ناظر به این موضوع خبرهای خوبی از اقدامات دستگاه قضایی وجود دارد که به زودی منتشر خواهد شد.

موضوع بعدی ما موضوع اعمال ماده‌۲۳۴ در ارتباط با گزارش عدم اجرای قانون بهبود کسب‌وکار در اقتصاد ایران است. این هم بسیار مهم است، چراکه این قانون، اساس حرکت اقتصاد کشور را مشخص می‌کرد. مطابق گزارش‌هایی که داریم، بعضی از دستگاه‌ها تخلفاتی کردند، عدول از قانون انجام دادند و ما چون نمی‌توانیم در مقابل این وضعیت ساکت باشیم، به ‌جای تحقیق و تفحص و اقدامات دیگر، پرونده را آماده کردیم و مستقیم به دستگاه قضایی ارجاع دادیم. گزارش آن در سال‌۹۷ نهایی شده است و جزء اولین پرونده‌هایی است که ان‌شاالله ظرف یکی دو ماه آینده گزارش آن به صحن علنی مجلس خواهد آمد. در صورتی که صحن علنی مجلس هم با این گزارش موافقت کند، پرونده تخلفات کسانی که قانون بهبود فضای کسب‌وکار را رعایت نکردند، مستقیم به دستگاه قضایی ارسال خواهد شد که این امر در حوزه‌ نظارتی، گام دوم ماست.

تحقیق و تفحص از عملکرد بانک مرکزی در پرداخت ارز ترجیحی در سال گذشته، اکنون در دستورکار است. گزارش تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان خصوصی سازی و واگذاری‌های آن را هم شروع کردیم. بعضی گزارش‌ها به صحن علنی مجلس خواهد آمد و گزارش تحقیق و تفحص از ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز نهایی شده است و تا پایان ماه جاری به صحن علنی مجلس می‌آید و پرونده‌ تخلفاتی که در حوزه‌ قانون شاهد آن بودیم به دستگاه قضایی ارسال می‌شوند. مجموعه‌ای از اقدامات نظارتی اعم از گزارش‌های اعمال ماده‌۲۳۴، موضوع تحقیق و تفحص‌ها و سایر بندهای قانونی مانند سؤال از وزرا و امثال اینها مهم‌ترین موضوعات نظارتی ما در سال‌۹۸ خواهد بود.

 

نقش موثر رونق تولید در مقابله با تحریم‌ها

مبحث رونق تولید نه تنها با تحریم‌ها تناقض نیست که حتی در راستای حل مسائل تحریمی هم هست. وقتی که در دوران جنگ در ارتباط با تجهیزات نظامی تحریم شدیم، چه کار کردیم؟ ما اگر در دوران جنگ تحریم نمی‌شدیم خیلی از کالاهایی که خودمان به ‌سمت تولید آنها رفتیم و تا قبل از آن با واردات قضیه را حل می‌کردیم، امروز نداشتیم. امروز هم در حوزه‌ غیرنظامی، دوباره همین وضعیت وجود دارد. بنابراین آن چیزی که ما فکر می‌کنیم در تجربه‌ی دوران دفاع مقدس شکل گرفته است و می‌تواند الان در حوزه‌ جنگ اقتصادی هم شکل بگیرد، همین است که با تحریم‌هایی که آمریکایی‌ها انجام دادند و فشاری که کشورهای دیگر در عدم همکاری اقتصادی به ‌ویژه در تامین اقلام و کالاهای مورد نیاز می‌آورند، این امکان را داریم که بخش‌های زیادی از این کالاها را در داخل کشور تولید کنیم و خود این یعنی ایجاد یک رونق در شرایط کنونی به ‌جای واردات به کشور؛ یعنی تحریم‌ها باعث می‌شوند که ما بتوانیم در انجام تولید ظرفیت‌سازی کنیم و همان طور که عرض کردم تجربه‌‌ دوران دفاع مقدس هم پیش روی چشم ماست. به‌ عنوان مثال در حوزه‌ واردات، ما ممنوعیت ۱۳۹۰قلم کالا را در سال‌۹۷ در شورای عالی هماهنگی اقتصادی کشور انجام دادیم. مطابق گزارش‌هایی که از آن اطلاع داریم، تولید بخش زیادی از آن ۱۳۹۰قلم کالا در کشور شروع شده است. این فرآیند می‌تواند در سایر کالاهای دیگر هم اتفاق بیفتد و حتما اثر مثبت خواهد داشت.

 

تولیدات داخلی، جایگزینی مناسب برای کالاهای وارداتی

وقتی ما ظرفیت تولید در اقتصاد کشور را فعال می‌کنیم، یک بخش آن جایگزین کالاهایی وارداتی  می‌شود. اگر کالایی بی‌کیفیت تولید شود، حتما نگرانی جدی وجود دارد. شرط ما وجود کالایی است که از حداقل کیفیت برخوردار شود. اگر از حداقل برخوردار باشد با توجه به تمایلات کم در داخل کشور، می‌تواند جایگزین خوبی برای واردات باشد. از طرف دیگر صادرات را هم می‌تواند تقویت کند. الان خیلی از کالاهای اساسی ما به ‌دلیل پایین بودن قیمت آن در حال قاچاق است، و اگر دولت در سیاست‌های تعیین نرخ ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی بازنگری کند که باید حتما این اتفاق بیفتد، می‌تواند منجر به افزایش ظرفیت تولید در این کالاها و بهبود شرایط کشور شود.