شفاف‌سازی تا ۱۴۰۰

اما سوالی که نه فقط برای ما، بلکه برای تمام مردم در چنین شرایطی به وجود می‌آید، این است که وقتی ما تا حدود زیادی قادر به تجزیه و تحلیل آینده نزدیک هستیم، چرا دولتمردان، مسئولین و متولیان امر روزها را طی می‌کنند تا به لحظه بحرانی برسند و در سخت‌ترین شرایط اقدام به تصمیم‌گیری می‌نمایند؟!

شاید بهتر باشد برای بررسی این سوال، وارد حیطه تخصصی خود و مخاطبین‌مان شویم.

طی ۲سال گذشته، پس از خروج امریکا از برجام و به تبع آن عملکرد ضعیف سایر امضاء‌کنندگان این توافق بین‌المللی و ورود اقتصاد کشورمان به شرایط سخت، حداقل انتظار این بود که همچون گذشته و تجربیات پیشین، نگاه‌ها به سمت مناطق آزاد هفتگانه متمرکز شود و از این نقاط به عنوان منافذی کلیدی جهت تنفس اقتصادی بهره‌مند گردیم؛ چراکه این مناطق با در اختیار داشتن «قوانین» مختص به خود که بارها درخصوص آن در همین نشریه صحبت شده، می‌توانند در سخت‌ترین و بحرانی‌ترین شرایط، به کمک سایر بخش‌های تولید، صنعتی، تجاری و… شتافته و نیازهای کشور را در حد توان، مرتفع سازند؛ که همانا مهم‌ترین دلیل ایجاد و تشکیل مناطق آزاد تجاری-صنعتی در ایران نیز همین رویکرد بوده است.

اما همان گونه که تمامی مدیران، سرمایه‌گذاران و حتی مردمان بومی مناطق آزاد شاهد بودند، نه تنها به این تفکر و نگرش جامه عمل پوشانیده نشد، بلکه در کمال ناباوری نوک پیکان اتهامات به سوی این مناطق چرخید و باعث شد تحریم‌های داخلی همچون صاعقه بر پیکر مناطق آزاد اثابت کرده تا همین بند و نیم‌بند قوانین و مزیت‌ها را از آنها سلب نماید!!!

از اوایل سال۹۷ تا همین آخرین روزهای سال۹۸ هرآنگونه نقض قانون، مصوبه و بخشنامه محدودکننده که در مخیله هیچ کسی نمی‌گنجید، برای مناطق آزاد صادر و لازم‌الاجرا شد. البته در حجم و اندازه‌های بسیار کمتر، در طول سالیان گذشته سعی بر آن شده بود که این مناطق از کشور را محدود و تضعیف نمایند، اما در هیچ زمانی تا این میزان موفق عمل نکرده بودند.

در اینجاست که باید به خوبی و با دقت واکاوی نمود که دلیل موفقیت دستگاه‌های اجرایی مستقر در سرزمین اصلی چه بوده که در این دوران توانستند به بهترین شکل قوانین مناطق آزاد را نقض نمایند و به جرات می‌توان ادعا نمود که امروز از این مناطق، فقط اسمی با عنوان مناطق آزاد باقی مانده است و اگر این شیوه مدیریت و دخل و تصرف کمی دیگر ادامه پیدا کند، بی‌شک حتی این نام و عنوان نیز از آنان سلب خواهد شد.

با نگاهی دقیق به تمامی عوامل و تصمیم‌گیران در حیطه مناطق آزاد، درمی‌یابیم که پاشنه آشیل مشکلات در همین دایره شکل گرفته است.

همان گونه که در شماره‌های پیشین نشریه نیز اعلام کردیم، انتظار می‌رفت که در پایان دولت دوازدهم، مناطق آزاد به اوج شکوفایی و تبلور اقتصادی و استقلالی خود رسیده باشند؛ چراکه ثبات مدیریت، نگاه ویژه به مناطق و همراهی دولتمردان تدبیر و امید در ابتدای راه، چشم‌اندازی ویژه و روشن را برای همگان ترسیم کرده بود؛ اما گویا در یک جایی از این راه، برخی افراد مسیر دیگری را برای رسیدن به مقاصد کاملا شخصی و بعضا گروهی خود برگزیدند و همین تغییر جهت باعث گردید که در مقابل تعرض‌ها، دخالت‌ها و قانون‌شکنی‌ها سر تعظیم فرود آورند؛ چراکه گویا نیم‌نگاهی به بعد از ۱۴۰۰ داشته و جایگاهی بیشتر از مناطق آزاد را برای خود متصور شده‌اند.

در همین جا اعلام می‌کنیم که هیچ یک از سرمایه‌گذاران، دست‌اندرکاران و مردمان مناطق آزاد با این تفکر مخالف نیستند؛ چراکه اگر هر یک از افراد دخیل در تشکل مناطق آزاد، به منصب و جایگاهی در بدنه دولت‌ها برسند، این تفکر، البته تخیل وجود دارد که درک بهتری از شرایط خواهند داشت و یاری‌رسان این مناطق خواهند بود.

اما در بعد دیگر این مسیر، باید اذعان کنیم در صورتی که از مناطق آزاد به عنوان پلکان پیشرفت استفاده شود و این راه، موجبات رکود، تضعیف، ورشکستگی و… مناطق را در پی داشته باشد، مسلما از سوی همگان با مخالفت‌های شدید مواجه خواهد بود.

به همین سبب با توجه به داده‌ها و اطلاعات موثق کسب شده، تصمیم گرفتیم در آخرین سال دولت، رویکرد شفاف‌سازی را در پیش بگیریم؛ هر چند شاهد هستیم که این روزها برخی تریبون‌ها و رسانه‌های به ظاهر مستقل، صدای بعضی از بزرگواران شده‌اند تا در این چند ماه پایانی بتوانند به بهترین شکل خود را پرزنت کنند؛ اما ما هم دوشادوش همه اهالی رسانه، به عنوان چشم بینای مناطق آزاد خصوصا سرمایه‌گذاران که به تعبیری سربازان این جنگ اقتصادی هستند، آیینه تمام‌قد عملکرد تک‌تک متولیان امر در خانواده مناطق آزاد خواهیم بود؛ زیرا همان‌گونه که مقام معظم رهبری بر شفاف‌سازی عملکرد مسئولین تاکید کردند، بر خود واجب می‌دانیم به رسالت رسانه‌ای خود در راستای تحقق اهداف نظام و همچنین حمایت از تولیدکنندگان و فعالین اقتصادی قدم برداریم. به همین سبب در سال آینده به صورت دوره‌ای گزارشی از عملکرد مناطق آزاد هفتگانه و دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به عموم مردم ارائه خواهیم نمود، با امید به اینکه در این مسیر همگان ما را همراهی نمایند و همچون برخی از عزیزان طی یکی دو سال گذشته از پاسخگویی و ارائه گزارش امتناع نکنند.

در پایان از تمامی بزرگوارانی که در سال۹۸ همراه و یارای این نشریه بودند کمال تشکر و قدردانی را داریم و دست تک‌تک شما را به گرمی می‌فشاریم؛ با امید به اینکه سال جدید، سالی سرشار از سلامتی، خبرهای خوش و شکوفایی اقتصادی برای تمام مردم عزیز کشورمان خصوصا مناطق آزاد باشد.