از ابتدای سال‌۱۳۹۵ لغایت شش‌ماهه نخست سال‌۱۳۹۷ صورت پذیرفت/ ایفای نقش مسئولیت اجتماعی سازمان منطقه آزاد چابهار در راستای مشارکت با جامعه محلی و موسسات مردم­نهاد در بخش مسائل اجتماعی منطقه و نواحی همجوار

مسئولیت سازمان منطقه آزاد چابهار در قبال جامعه­‌ای که در آن فعالیت می‌کند بسیار حساس و حائز اهمیت بوده و نقش بازیگرانی چون سازمان‌های مردم‌نهاد و جامعه محلی در این راستا بسیار ارزشمند و تاثیرگذار بوده؛ الگوی رفتاری مسئولیت‌پذیری که از ابتدای فعالیت تجاری-‌اقتصادی در منطقه آزاد چابهار نیز مطرح بوده است. ارزش‌هایی همانند حمایت از عمران و آبادانی، اشتغال‌زایی، حمایت از اقشار آسیب‌پذیر، کمک‌های عام‌المنفعه، کمک به نهادهای حمایتی، آموزش و پرورش، کاهش آسیب‌های اجتماعی، بهداشت و درمان و… همیشه در اولویت کار این سازمان وجود داشته ‌است.

در اوایل شکل‌گیری سازمان منطقه آزاد، بین سرزمین اصلی و در میان جوامع محلی اغلب دوگانگی و بدبینی نسبت به منطقه آزاد چابهار وجود داشت و علت آن بیشتر به سبب توسعه نسبی شاخص­های خدمات شهری در محدوده منطقه آزاد و مقایسه آن با شهر چابهار بود. شهر چابهار به دو بخش ناهمگون؛ برخوردار و عدم‌برخوردار تقسیم شده است، عدم تامین بودجه لازم در دستگاه‌های دولتی شهرستان و کند بودن سرعت توسعه شهر نسبت به منطقه آزاد به این مشکل دامن می‌زد. خوشبختانه با تدبیر دولتمردان و انتخاب شایسته مدیران دلسوز بومی، هم­اکنون این دوگانگی با ورود جامعه محلی، معتمدین و موسسات مردم‌نهاد کم‌رنگ و از خاطره‌ها محو گردیده و دیگر ناهمگونی دو سرزمین تاثیری بر روند فعالیت‌های داوطلبانه مردمی در جهت پیش­برد اهداف اجتماعی نخواهد داشت. امروز به برکت وجود مدیرعامل جوان بومی، معاونین و مدیران دلسوز که از بطن این مردم برخواسته‌اند­، شاهد رشد چشمگیر مشارکت­های مردمی در زمینه‌­های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و… در منطقه آزاد چابهار هستیم‌.

با رشد روزافزون زیرساخت­‌ها و شرکت‌های وابسته به آنها در منطقه آزاد چابهار، بحث مسئولیت اجتماعی مورد توجه بیشتری قرار می­‌گیرد؛ از این رو سازمان کوشیده است فعالیت آنها را به گونه‌ای تنظیم نماید که اثرات مثبت حاصل از فعالیت خود را به حداکثر و اثرات منفی را به حداقل برساند و به عنوان تاثیرگذارترین عضو جامعه، نگران نیازها و خواسته‌های درازمدت جامعه باشند و در جهت رفع معضلات آن بکوشند.

جامعه محلی و سازمان‌های مردم‌نهاد در هر جامعه‌ای می­‌توانند مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و فعالیت‌های آنها را حول یک چارچوب خاص که حمایت‌کننده و تقویت‌کننده گفتگو با ذینفعان اصلی است، سامان دهند.

سازمان منطقه آزاد چابهار با جلب مشارکت موسسات مردم‌نهاد و جامعه محلی توانسته موفقیت­‌های قابل‌توجهی در این زمینه کسب نماید؛ از این رو معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان در راستای ایفای نقش مسئولیت اجتماعی خویش در مبحث جامعه محلی و توانمندسازی جوامع محلی، فعالیت­‌های گسترده­ و اثرگذاری انجام داده است، که در ذیل به شاخص عملکرد حوزه اجتماعی آن معاونت اشاره می­‌گردد‌.

 

شاخص کلی اقدامات و فعالیت­‌ها عبارتند از:

– تقویت بنیه نهادهای مردمی و بهره‌گیری از خدمات آنها به منظور ارائه و توسعه خدمات اجتماعی بهتر به اقشار آسیب‌پذیر

– توانمندسازی اجتماعی جوامع محلی

– مشارکت همگانی (جامعه محلی و موسسات مردم‌نهاد) جهت توسعه اخلاق، روحیه کارگروهی، سازگاری و رقابت‌پذیری در کلیه روابط اجتماعی

– به کارگیری دیدگاه مبتنی بر نظر جمعی و دخیل کردن گروه‌های ذینفع کلیدی در ایفای نقش‌های مختلف، با هدف نهایی کاهش آسیب­‌های اجتماعی و برخورداری عادلانه از مسئولیت‌ها و منافع در یک فرآیند مشارکتی با پایبندی تعهد به مسئولیت‌ها

– برگزاری همایش، کارگاه و جشنواره به صورت مشارکتی (در بررسی چالش­‌ها و چشم‌انداز مطلوب آینده)

– حمایت از برنامه‌های اجتماعی موسسات مردم‌‌نهاد و خیریه‌ها با رویکرد آموزشی، توانمندسازی و بهره‌گیری از پتانسیل جوامع محلی

 

شرح فعالیت‌ها در سال‌های‌۹۵-۹۶

 – کارگاه‌های تبادل نظر برای انتقال تجارب ملی و بین‌المللی

– کارگاه‌های گفتگو و تبادل نظر با نمایندگانی از جوامع بومی و محلی

– کارگاه‌ها و نشست­‌های گفتگو و تبادل نظر با نمایندگان، معتمدان و ریش سفیدان جوامع بومی و محلی

– نشست‌های مشورتی مشترک نمایندگان جوامع محلی و سازمان­‌های مردم‌نهاد با مسئولین منطقه درخصوص مسائل و مشکلات و ارائه راهکار

– ایجاد همسویی میان گروه‌های ذینفع برای دستیابی به اهدافی پایدار در منطقه

– ظرفیت‌سازی و توانمندسازی گروه‌های ذینفع کلیدی منجمله ایجاد و ثبت تشکل ثبت شده جوامع بومی و محلی در منطقه

– راه‌­اندازی شورای اجتماعی منطقه آزاد

– برگزاری جشنواره‌ها، همایش‌ها و فستیوال‌ها با مشارکت موسسات مردم‌نهاد (جشنواره‌های ایام نوروز، مونسون، ورزشی و…)

– برگزاری همایش ملی روانشناسی و مدیریت آسیب‌های اجتماعی با مشارکت موسسات مردم‌نهاد

– برگزاری همایش و کارگاه دستاوردهای نوین ورزش و تربیت بدنی با مشارکت موسسات مردم‌نهاد

– همایش و کارگاه توانمندسازی سمن‌های مردم‌نهاد استان سیستان و بلوچستان با همراهی موسسات مردم‌نهاد فعال در استان

– همایش هم‌اندیشی فعالان اجتماعی و سازمان‌های مردم‌نهاد در امور بانوان استان سیستان و بلوچستان

– همایش وحدت و دوستی ویژه کودکان و نوجوانان مذاهب اسلامی، با برپایی کارگاه‌های آموزشی با مشارکت موسسات مردم

– همایش پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی با مشارکت موسسات مردم‌نهاد

– همایش ازدواج آسان و تحکیم بنیان خانواده با مشارکت سمن‌های فعال در سطح شهرستان

– طرح مشارکت اجتماعی دانش‌آموزان با هدف ارتقاء سرمایه اجتماعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مدارس با همراهی موسسات مردم‌نهاد

– برگزاری همایش کمالان هوت، حماسه‌سرای بلوچ با همکاری موسسات مردم‌نهاد

– جشنواره نشاط اجتماعی و اجتماعی کردن امر مبارزه با مواد مخدر با رویکرد ورزش

– طرح مبارزه با دخانیات در اماکن تفریحی و محلات با مشارکت موسسه مردم‌نهاد

– حمایت از موسسات مردم‌نهاد فعال در زمینه کنترل و کاهش اعتیاد (پشتیبانی از مراکز و کمپ‌های ترک اعتیاد و نیز حمایت از استراحتگاه‌های شبانه مختص کارتن‌خواب‌ها در دو بخش آقایان و خانم‌ها در سطح شهر)

– مشارکت با موسسات مردم‌نهاد جهت توسعه سطح ورزش و توریسم ورزشی

– برگزاری برنامه­‌ها اجلاس رؤسای مناطق آزاد کشورهای حاشیه اقیانوس هند IORA (مراسم استقبال، برگزاری جشن و حرکات موزون هنری، اجرای موسیقی، طبخ غذای سنتی و بازدید از اماکن گردشگری) با همکاری موسسات مردم‌نهاد

– مشارکت با موسسات مردم‌نهاد جهت حمایت از نیازمندان حاشیه‌نشین شهر و روستاها با اهداء سبد غذایی

– مشارکت با موسسات مردم‌نهاد جهت حمایت از مدارس استثنایی (اهداء سمعک به دانش‌آموزان ناشنوای مدرسه استثنایی، شناسایی و حمایت از دانش‌­آموزان و دانشجویان مستعد درخصوص تامین بخشی از شهریه و بسته‌های آموزشی)

– مشارکت با موسسات مردم‌نهاد جهت برگزاری برنامه استعدادیابی موسیقی بومی و محلی

– مشارکت با موسسات مردم‌نهاد در زمینه اهداء بسته‌های آموزشی به دانش‌آموزان کم‌بضاعت روستاها و حاشیه شهر

– مشارکت با موسسات مردم‌نهاد در زمینه کاهش آسیب‌های اجتماعی‌

– مشارکت با موسسات مردم‌نهاد جهت همراهی جوامع محلی با سازمان منطقه آزاد در زمینه‌های متعدد کاهش و کنترل آسیب و معضلات اجتماعی (توانمندسازی اجتماعی جوامع محلی)

– برگزاری کارگاه‌های توانمندسازی سازمان‌های مردم‌نهاد

– برگزاری مشارکتی با سمن‌ها جهت همایش پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مناطق حاشیه‌نشین شهر چابهار

– برگزاری مشارکتی همایش هم‌اندیشی فعالان اجتماعی در امور بانوان

– مشارکت با موسسات مردم‌نهاد جهت پاکسازی سواحل‌

– مشارکت جهت راه‌اندازی پایگاه سلامت موسسات مردم‌نهاد در روستای کمب‌

– مشارکت در طرح آموزش مربیان مهدکودک شهرستان چابهار توسط اساتید مجرب به منظور توانمندسازی‌

– آگاه‌سازی و اطلاع­‌رسانی خانواده­‌ها و شهروندان چابهاری از آسیب­‌های اجتماعی با مشارکت موسسات مردم‌نهاد (نصب بیلبورد و بنر در سطح شهرستان چابهار و حاشیه‌شهر با موضوعات مختلف و مختص منطقه)

– برگزاری کلاس‌های آموزش عمومی تربیت خانواده، اعتیاد و… با مشارکت موسسات مردم‌نهاد‌

– برگزاری جشنواره فیلم کوتاه تیاب

– مشارکت در برگزاری جشنواره فرهنگی-ورزشی بازی‌های بومی و محلی

– مشارکت در برگزاری طرح زنجیره انسانی در دو قالب مردان و زنان با شعار اعتیاد نه، ورزش آری

 

شرح فعالیت‌ها در سال‌۹۷

– تدوین نقشه راه و برنامه عملیاتی استقرار استراتژی مسئولیت اجتماعی شرکتی در سازمان منطقه آزاد چابهار با مشارکت موسسه مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران (در مرحله پیش‌نویس سند مسئولیت اجتماعی)‌

– اجرای طرح اتاق کارآفرینی مدارس دوره متوسطه دخترانه و پسرانه روستای تیس با مشارکت بنیاد توسعه کارآفرینی زنان و جوانان

– مشارکت جهت برگزاری کارگاه آموزشی و روش‌های عادی کسب و کار نوین با مشارکت موسسه مردم‌نهاد نبی‌اکرم(ص) به منظور توانمندسازی دهیاران شهرستان چابهار‌

– راه‌اندازی غرفه فروش محصولات صنایع دستی بانوان خودسرپرست خانوار روستای کمب در نمایشگاه توانمندی‌های روستایی به مناسبت هفته دولت در راستای اجرای طرح شناسایی مزیت‌های پایدار با مشارکت بنیاد کارآفرینی زنان و جوانان

– برگزاری مراسم روز جهانی تالاسمی (حضور افراد مبتلا به تالاسمی از سراسر شهرستان چابهار در مراسم) با مشارکت موسسات مردم‌نهاد

– برگزاری روز جوان و تجلیل از جوانان موفق شهرستان چابهار و همجوار

– برگزاری همایش صیانت و گفتمان‌سازی اجتماعی و مبارزه با مواد مخدر با مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد

– برگزاری کارگاه‌های آموزشی ویژه بانوان مناطق حاشیه‌نشین شهرستان چابهار در راستای طرح شناسایی مزیت‌های پایدار به منظور توسعه کسب و کارهای خرد و تشکیل صندوق‌های محله‌ای بانوان

– حمایت از سرپناه شبانه کارتن‌خواب‌های شهرستان چابهار (اهدای البسه و غذای گرم‌)

– اهدای لباس محلی مردانه به مسافران و گردشگران با مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد به منظور معرفی آداب و سنن و نوع پوشش مردان بلوچستان

– ارائه خدمات تورگردانی توسط موسسات مردم‌نهاد

– مشارکت در برنامه‌های هفته سلامت و شعار روز سوم از هفته سلامت: مقابله با آسیب‌های اجتماعی، تعهد و مسئولیت‌پذیری نهادهای موثر نمایشگاه هفته سلامت

– مشارکت در برگزاری کارگاه آموزشی نابینایان با مشارکت انجمن نابینایان شهرستان چابهار

– برگزاری کارگاه آموزشی تجربیات جهانی مسئولیت اجتماعی شرکتی در سطح کارشناسان، رؤسا، مدیران، معاونین به منظور انتقال تجارب شرکت‌های کشورهای موفق در انجام مسئولیت اجتماعی شرکتی

– برگزاری کارگاه‌های حقوق شهروندی و مطالبه‌گری اجتماعی ویژه جوانان

– مشارکت در برگزاری اولین اجرای صحنه آیین ورنا در سالن دو هزار نفری ورنا منطقه آزاد چابهار جهت ایجاد و نشاط اجتماعی و شادابی شهروندان و جامعه محلی

– برگزاری کارگاه‌های توانمندسازی سازمان‌های مردم‌نهاد با موضوعیت آموزش، اعتیاد و طرح‌نویسی