عملکرد معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم در ایام کرونا:

احیاء و تقویت صنعت گردشگری منطقه آزاد قشم در پساکرونا

ورود کروناویروس به دنیای ما، با بحران‌های مختلفی همراه بوده که مهم‌ترین آن حوزه سلامت است؛ اما با تدوام حضور این ویروس، نوک پیکان آسیب‌ها به سمت اقتصاد جوامع نشانه رفته است.

به گزارش اخبار آزاد مناطق، اقتصاد فردی، اجتماعی، کشوری و در نهایت کره‌ای به نام زمین. تهدیدی که شاید با نوآوری و ابداعات، فرهنگ‌سازی و تزریق روحیه امید به فرصتی برای جهش تولید مبدل شود.

خسارات اقتصادی ناشی از شیوع بیماری کووید‌۱۹ همه صنایع را در همه کشورهای درگیر، نشانه رفته است و در این بین منطقه‌ای پیروز است که سرعت عمل را به دست گرفته و برنامه‌ای مدون برای این دوران و پس از آن طراحی کرده باشد.

منطقه آزاد قشم با کارنامه‌ای موفق در مدیریت عبور از بحران شیوع کروناویروس در بین شهرهای استان هرمزگان به ویژه در حوزه بهداشت و درمان، در سال نو با تدوین برنامه‌ها و سیاست های جدید امیدوار است تا در پساکرونای خود تمامی صنایع به ویژه صنعت گردشگری منطقه را احیاء و تقویت کند.

جزیره قشم با تمرکز بر صنعت گردشگری و با تلاش برای تبدیل مسافر به گردشگر در ۵سال اخیر توانسته به عنوان یک مقصد برای گذراندن اوقات فراغت و ایام تعطیلات در بین مردم کشور و جهان شناخته شود. با جذابیت‌های منحصربفرد طبیعی همچون ژئوسایت‌های غار نمکدان (طولانی‌ترین غار نمکی جهان)، تنگه چاهکوه، دره تندیس‌ها و دره ستاره‌ها که هنر باد را بر چهره خاک به تصویر کشیده، جنگل‌های حرا که تعریفی متفاوت از جنگل را به بینندگان ارائه می‌دهد، سواحل بکری که میزبان خوبی برای دوستداران طبیعت است، جزایر ناز و هنگامی که با انواع گونه‌های آبزی، تجربه‌ای بی‌نظیر برای گردشگر به یادگار می‌گذارد، تفریحات آبی و هوایی و البته تاریخی غنی که امکان آشنایی مخاطب با مدل متفاوتی از رسوم، آیین‌ها و سنت‌های برجای مانده از گذشتگان را فراهم می‌سازد.

همچنین این منطقه سال‌های طولانی است که به عنوان جزیره‌ای با بنادر تجاری فعال در انواع داد و ستدها از پوشاک گرفته تا لوازم برقی و آرایشی و… تامین کننده نیازهای کشور بوده و از سال‌۹۴ تاکنون با سیاستگذاری متفاوت حمیدرضا مومنی به عنوان سکاندار مدیریت عاملی سازمان منطقه آزاد قشم به سمت سرمایه‌گذاری و توسعه صنایعی همچون شیلات، نفت و انرژی و شرکت‌های تولیدی با زمینه متنوعی از فعالیت پیش رفته تا با کمک به کاهش واردات در چرخه ارزآوری برای کشور نیز حرفی برای گفتن داشته باشد.

همه اینها باعث می‌شود تا قشم با برنامه‌هایی مدون برای پساکرونای جزیره، به ویژه در سالی که به فرمایش مقام معظم رهبری با شعار «جهش تولید» مزین شده، با شدت و حدتی بیش از پیش سعی در بازیابی صنایع فعال در این منطقه داشته باشد و اصلی‌ترین برنامه را برای احیا صنعت گردشگری کنار بگذارد. صنعتی که با چرخش چرخ‌های آن و ورود گردشگر، صنایع بسیار دیگری از حمل و نقل گرفته تا شرکت‌های تولیدی، صنایع دستی، هتلینگ، کاشانه‌های مهمان، تفریحات دریایی و هوایی و خصوصا بازارها و مجتمع‌های تجاری تقویت می‌شوند.

برنامه‌ریزی برگزاری رویدادهای ویژه گردشگری بعد از عبور از بحران کروناویروس شاید اولویت نخست این روزهای معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم به ریاست مرتضی شیخ‌زاده است. برگزاری رویدادهای جذاب تفریحی-‌ورزشی، جشنواره‌های متفاوت و فروش‌های فوق العاده، بخشی از این برنامه‌ها برای ایجاد جذابیت‌های بیشتر و حضور گردشگران داخلی و خارجی است که نتوانسته‌اند نوروز‌۹۹ را در دل طبیعت زیبا و خاطره‌انگیز قشم، تجربه متفاوتی از سفر داشته باشند.

 

تهدید کرونایی که مبدل به فرصت توانمندسازی شد

ورود کرونا به منطقه آزاد قشم تهدیدی بود که فرصتی از همدلی، همسویی و توانمندسازی را در جامعه جزیره بیش از پیش نمایان کرد. همگرایی صنایع تولیدی برای ساخت و تامین اقلام بهداشتی و درمانی که با هماهنگی معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم در راستای پیشگیری از شیوه بیماری کووید‌۱۹ سامان یافت و در اختیار شبکه بهداشت و درمان شهرستان جهت افزایش ضریب سلامت ساکنان قرار گرفت.

تجهیز و تولید روزانه ۱۵هزار لیتر آب ژاول، دستیابی به تکنولوژی تولید کیت تشخیص کرونا و شوینده‌های نسل سوم، تولید مواد ضدعفونی کننده، گان پزشکی و ماسک با کمک کارگاه‌های تولیدی سطح جزیره، بخشی از این پتانسیل‌ها و توانمندی‌های صنایع و شرکت‌های فعال در قشم بود که از زمان شیوع بیماری کووید‌۱۹ با تغییر زمینه فعالیت‌های خود، نه تنها چرخ اقتصاد نیروهای خود را تامین کرده‌اند که به خودکفایی این منطقه آزاد برای واردات قسمتی از نیازهای بهداشتی و درمانی کمک نموده‌اند.

طراحی و راه‌اندازی سامانه کیا به منظور نظارت بر تردد قشموندان با هدف پایش بهتر و حفظ قرنطینه که به پیشگیری از گسترش کروناویروس کمک بسیاری کرده و راه‌اندازی سایت آنلاین ثبت‌نام همیاران، داوطلبان و نیروی متخصص کادر درمان، ظرفیت دیگری بود که توسط متخصصان فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان منطقه آزاد قشم به منصه ظهور رسید.

تعطیلی مجتمع‌های تجاری، مراکز اقامتی و قرنطینه‌های خانگی خودجوش از سوی مردم جزیره برای همکاری با سازمان منطقه آزاد قشم جهت کمک به پیشگیری از گسترش کروناویروس، پتانسیلی روحیه همکاری و تعاون در بین ساکنان قشم با مسئولان و نهادهای ذیربط را در این ایام، نمودار و تقویت کرد.

 

تشکیل ستاد بسیج مردمی با هدف تقویت روحیه نشاط عمومی

معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری با گستره متفاوتی از حوزه‌های کاری، شاید کلیدی‌ترین بخش سازمان منطقه آزاد قشم برای ایجاد روحیه امید بین مردم جزیره در شرایط یک بیماری پاندمی است که تمام کشور و جهان را درگیر معضلات و مضرات خود کرده و با به حاشیه بردن روابط اجتماعی، حس انزوا و افسردگی را بین آحاد مردم تزریق می‌کند. مدیریت استرس و رفتارهای خشونت‌آمیز و افسرده‌وار در روزهای قرنطینه که همه افراد خانواده در کنار هم، در فضایی محدود باید تمامی اوقات را با یکدیگر به سر برند، کاری تخصصی است که نیازمند برنامه‌ریزی صحیح و برداشتن گام‌هایی اساسی است.

برنامه‌ریزی که باید ضمن سرگرم کردن طیف گسترده‌ای از گروه‌های سنی، بتواند آنها را به گونه‌ای خوش حال و سرگرم سازد تا از بروز تنش‌های خانوادگی جلوگیری کند و گذراندن اوقات با افراد خانواده را کاری لذت بخش جلوه‌گر سازد.

در همین راستا، مرتضی شیخ‌زاده معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم با طراحی برنامه‌های متفاوتی پیشگام شد تا بتواند این وضعیت را در کنار موج بیماری کووید‌۱۹، کنترل کند.

تقویت مشارکت هدفمند و ساختارمند تشکل‌های غیردولتی و مردمی به تشکیل ستاد بسیج مردمی منجر شد که با هدف تقویت روحیه نشاط عمومی و ارتقای سلامت مردم پا به میدان گذاشت و با ایجاد مراکز مشاوره آنلاین و ارائه راهکار مناسب برای کمک به حل مشکلات و تعارضات احتمالی خانواده‌ها، سعی کرد تا از بروز بحران‌های پیش‌رو جلوگیری کند.

همانند همکاری‌های صورت گرفته در مدیریت بحران کرونا،  اینجا هم تمامی دستگاه‌های ذیربط در کنار معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم و تشکل‌های غیردولتی سعی کردند تا با طراحی و اجرای برنامه‌های متنوع به تقویت روحیه و ایجاد نشاط و شادابی در بین خانواده‌های قشمی کمک کنند. آموزش‌های مجازی، تهیه و توزیع موشن‌گرافیک‌های مرتبط، برگزاری مسابقات و سرگرمی‌های آنلاین روزانه به ویژه در ایام تعطیلات نوروز کمک کرد تا مردم قشم با روحیه شاداب‌تر و استقامتی بیشتر قرنطینه خانگی خود را حفظ کرده و در شکست کروناویروس به کادر بهداشت و درمان جزیره کمک کنند.

گسترش اقدامات خیرخواهانه در این ایام بین مسئولان و مردم این منطقه، نیز با تقویت روحیه نیازمندان، حس خوب عزت نفس را در بین خیران پرورش داده و منشا فعالیت‌های سازنده بسیاری شد. تهیه و توزیع بسته‌های حمایتی بین خانواده‌های در معرض آسیب با اولویت زنان سرپرست خانوار و سایر اقشار نیازمند از آغاز بحران، تاکنون ادامه دارد.

همچنین تهیه و توزیع رایگان اقلام بهداشتی و سلامت در بین روستاها و بخش‌های کمتر برخوردار ازجمله این اقدامات است.

راه‌اندازی و حمایت از ایجاد کارگاه‌های کوچک مشاغل خانوادگی با هدف کمک به جریان مناسب اقتصاد خانواده‌ها که به کاهش آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی در این ایام بر خانواده‌ها کمک می‌کند، بهره‌گیری از ظرفیت متخصصین داوطلب برای ایجاد مراکز مشاوره خانواده و درمان به صورت آنلاین با مشارکت اداره بهزیستی شهرستان و در ادامه، راه‌اندازی سایتی به نام «آی درس» که با مشارکت آموزش و پرورش شهرستان، برنامه‌های آموزشی را به صورت مجازی با هدف جبران تعطیلات مدارس در ایام شیوع بیماری کووید‌۱۹، ارائه خواهد داد.

 

طراحی مسابقات نوروزی «در خانه بمانیم»

مجموعه مسابقات نوروزی «در خانه بمانیم» با هدف افزایش روحیه نشاط و سرگرمی خانواده در ایام بحران شیوع کروناویروس توسط معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم و همکاری گروه‌های بسیج و سپاه و سازمان‌های مردم‌نهاد به گونه‌ای طراحی شد تا ضمن برخورداری از تنوع موضوعی، به صورت روزانه، همه رده‌های سنی را درگیر کرده فضایی جهت سرگرمی خانواده‌ها در کنار همدیگر ایجاد کند. این مسابقات با همکاری ستاد اجرایی خدمات سفر قشم، معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری و اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان منطقه آزاد قشم طراحی و توسط ناحیه مقاومت بسیج سپاه شهرستان قشم اجرایی شد که آغازگر آن مسابقه‌ای با محتوای دینی-‌قرآنی و کلام نور بود.

سایر موضوعات مجموعه مسابقات نوروزی «در خانه بمانیم» شامل؛ نقاشی کرونایی، سفره‌آرایی خانواده، بازی‌ها و… است که تا پایان ایام نوروز ادامه داشت. این مسابقات با توجه به بحران بیماری کووید‌۱۹ و لزوم حفظ قرنطینه خانگی که به جلوگیری از شیوع بیماری کمک می‌کند، برای افزایش قدرت تاب‌آوری خانواده‌های قشمی برای حفظ قرنطینه خانگی در ایام نوروز‌۹۹ طراحی شد.

 

برگزاری مسابقات متنوع فرهنگی-‌آموزشی

معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم همچنین برای جلب همکاری و مشارکت عمومی، ضمن به‌کارگیری ابزارهای فرهنگی بر بستر فناوری‌های ارتباطی، با طراحی مسابقاتی با موضوعات گوناگون در حوزه کتاب، فعالیت‌های هنری و دینی توانست از آغاز بحران کروناویروس با ایجاد فضایی مفرح و چالش برانگیز، اوقات در خانه‌مانی ساکنان جزیره را مدیریت کرده و به عنوان یک مسئولیت اجتماعی، با هدایت افکار کودکان، نوجوانان و والدین، قدرت تاب‌آوری جامعه جزیره را در شرایط قرنطینه خانگی بالا ببرد‌.

مسابقه کتابخوانی آنلاین با هدف افزایش ساعات مطالعه خانواده‌ها و ایجاد ارتباط صمیمی و همدلانه بین ساکنان به گونه‌ای طراحی شد تا دریافت کتاب و سوالات به صورت الکترونیکی، دسترسی را برای علاقه‌مندان آسان کند.

طرح قرآنی «خانه‌های نورانی» در هفته پایانی اسفند‌ماه‌۹۸ با به کارگیری ظرفیت‌های موسسات تخصصی فرهنگی، هنری و رسانه‌ای حوزه عترت و قرآن اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سازمان منطقه آزاد قشم، به منظور تقویت انس آحاد جامعه با آموزه‌های قرآن و عترت و با استفاده از ظرفیت‌های فضای مجازی و غنی‌سازی معنوی اوقات فراغت جوانان و نوجوانان با محوریت خانواده در بستر شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی برگزار شد.

معرفی فعالیت‌ها، تولیدات و آثار ممتاز قرآنی موسسات و مراکز قرآنی در فضای مجازی جهت استفاده بهینه عموم مردم و همچنین اطلاع‌رسانی صحیح و به موقع درخصوص مسائل و رویدادهای حوزه فعالیت‌های قرآن و عترت اهداف دیگر این طرح بودند.

برگزاری مسابقه‌های معارفی، تلاوت برخط (آنلاین) قاریان بین‌المللی قرآن، آموزش‌های مجازی، سرگرمی‌های معارفی و قرآنی مرتبط و… قالب‌های پیش‌بینی شده برای انجام این طرح را تشکیل می‌دادند که ضمن تقویت فرهنگ معارف اسلامی و قرآنی، به تشویق قشموندان برای ماندن در خانه جهت مقابله با شیوع ویروس کرونا کمک می‌کرد.

از دیگر مسابقات طراحی شده توسط بخش فرهنگی با محوریت مسائل دینی، برگزاری مسابقه نامه‌ای به امام زمان(عج ) به مناسبت عید نیمه شعبان بود که با استقبال زیادی از سوی اهالی جزیره همراه شد.

برگزاری مسابقه عکاسی با موضوع هفت سین و طعم مبارزه با کرونا، مسابقه دابسمش و استندآپ کمدی از برنامه‌های سرگرم کننده و مفرح برای کمک به در خانه ماندن ساکنان جزیره بود که از سوی معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم طراحی شده و به اجرا درآمد.

همچنین در حوزه تقویت آثار هنری، مسابقه و نمایشگاه  نقاشی و آثار تجسمی از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی منطقه آزاد قشم به صورت مجازی برگزار شد که در سایت این اداره کل به معرض نمایش درآمد. اجرای آنلاین کنسرت هنرمندان قشم،  برنامه‌های تئاتر با محوریت اطلاع‌رسانی در مورد بیماری کووید‌۱۹ و شیوه‌های مقابله با آن و برگزاری کلاس‌های آموزش مجازی نمایشنامه‌نویسی جهت تقویت ذائقه هنری علاقه‌مندان به بخش فرهنگ و هنر، ازجمله اقدامات معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم با مدیریت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی این سازمان است که از زمان آغاز بحران شیوع بیماری کووید‌۱۹ در کشور شروع شده و همچنان ادامه دارد.

 

وجوه مختلف یک معاونت واحد و اثربخش

مدیریت‌های زیرمجموعه معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم در زمینه‌های گوناگونی تحت یک ساختار منسجم و واحد، به گونه‌ای ارائه خدمت می‌کنند که اهداف کلان سازمان منطقه آزاد قشم را تحقق بخشند.

این معاونت در سال‌۹۸ با کمک به توسعه صنعت گردشگری در سطح جزیره، توانست از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب قشم یک هزار و ۵۰۰کیلومتری را از نعمت اقتصاد پایدار و متوازن بر پایه صنعت گردشگری برخوردار کند. ساماندهی و بهسازی ژئوسایت‌های ژئوپارک جهانی قشم برای بهره‌مندی و معرفی بهتر این مناطق به گردشگران، استانداردسازی کاشانه‌های مهمان روستایی و خدمات اقامتی، استانداردسازی دفاتر مسافرتی، سفره‌خانه‌ها و همه آنچه به حضور گردشگران مرتبط بوده، توسعه صنایع دستی و کمک به بانوان روستایی جهت راه‌اندازی مشاغل خانگی و برندسازی برای جزیره، حفاظت از محیط زیست و اجرای پروژه‌های محیط زیستی، خدمات فرهنگی و هنری، حمایت از هنرمندان و نویسندگان، برگزاری کنسرت‌ها و جشنواره‌های متنوع، ارتقاء انجمن‌های کانون هنر، توسعه سلامت شهروندان و روستاییان با برگزاری رویدادهای آموزشی جهت افزایش آگاهی عمومی در حوزه سلامت فردی و اجتماعی، گوشه کوچکی از اقدامات و فعالیت‌های این معاونت در سال‌۹۸ است که توانسته کارنامه موفقی از خدمات شایسته را به نام خود ثبت کند.

این معاونت به ویژه در ایام شیوع بیماری کووید ۱۹ و به دستور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم، به گونه‌ای پرچمدار تامین نیازهای شبکه بهداشت و درمان شهرستان قشم بود تا ضامن سلامت ساکنان جزیره و کاهنده فشار وارده بر دوش کادر درمانی شود و با تهیه اقلام بهداشتی، تجهیزات درمانی، افزایش فضای بیمارستانی و نقاهتگاهی، القاء کننده حس اطمینان به ساکنان این جزیره زیبا باشد.

امید است تا با پایان این بحران فراگیر، به زودی شاهد بازگشت روزهای درخشان، شلوغ و پرتردد این جزیره گردشگری، تفریحی، تجاری باشیم.